Natural sözü latın dilindən ("natura" - təbiət, məhsul) götürülmüşdür və əsasən pulsuz mübadilə, mal mübadiləsi ilə əlaqədardır. İzahlı lüğətlərdə sadəcə "mal, məhsul və s. ilə ödənilən, alınan və ya verilən" kimi tərifini görsək də, daha geniş və dəqiq şəkildə izah etmək mümkündür.
Natural, əmtəə pulunun yoxluğu və ya qıtlığı şəraitində, pul əvəzinə mal və ya xidmətlə ödəniş və ya mübadilə deməkdir. Bu, barter sisteminə bənzəyir, amma barter kimi qarşılıqlı razılaşmaya əsaslanmır. Bir tərəfdən, məsələn, feodal əkinçiliyində torpaq sahibi tərəfindən kəndlilərdən alınan məcburi vergi (natural vergi) kimi inzibati-hüquqi bir prosesdən bəhs edilə bilər. Digər tərəfdən, qıtlıq dövrlərində mal əvəzinə mal mübadiləsi də "natural" əməliyyatı kimi qəbul edilə bilər.
Naturalın əsas xüsusiyyəti pulun iştirak etməməsi və ya minimal səviyyədə iştirakıdır. Ödəmə, əsasən, kənd təsərrüfatı məhsulları, əmək, xidmət və s. kimi fiziki varlıqlar şəklində həyata keçirilir. "Natural vergi" termini də bunu yaxşı əks etdirir: kəndlilər torpaq sahibinə pul deyil, taxıl, heyvan və s. kimi məhsullar verirdilər.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Feodal dövründə kəndlilər natural vergi ödəyirdilər.
- Qıtlıq illərində əhali arasında natural mübadilə geniş yayılmışdı.
- İşçilər əməkhaqqının bir hissəsini natural olaraq alırdılar (məs., məhsul, qida).
- Müəssisə çalışanlara əməkhaqlarının bir hissəsini natural formada (məsələn, məhsul) ödəyirdi.
Beləliklə, "natural" sözü sadəcə mal mübadiləsindən daha geniş bir məna kəsb edir və tarixi, iqtisadi və sosial kontekstdə başa düşülməlidir.