Pul (is.
etim.: fars. پول – pul) – Alğı-satqı əməliyyatlarında əmtəə və xidmətlərin dəyərini ölçən və onların mübadiləsini təmin edən vasitədir. Tarixən müxtəlif materiallardan (məsələn, mal-qara, taxıl, dəmir, qızıl, gümüş) hazırlanmış mübadilə vasitəsi kimi istifadə olunmuşdur. Müasir dövrdə əsasən kağız və ya metal pul vahidləri (banknotlar və sikkələr) şəklində mövcuddur. Pulun əsas funksiyaları dəyər ölçüsü, mübadilə vasitəsi, dəyər saxlama vasitəsi və ödəmə vasitəsi kimi qeyd edilə bilər.
Dəyər ölçüsü: Pul əmtəə və xidmətlərin dəyərini ifadə edir və müxtəlif əmtəə və xidmətlərin bir-birinə nisbətən qiymətləndirilməsini asanlaşdırır. Məsələn, 1 kq alma 1 manata, 1 kq şəkər isə 2 manata satılırsa, pul şəkər ilə almanın nisbi dəyərini göstərir.
Mübadilə vasitəsi: Pul əmtəə və xidmətlərin birbaşa mübadiləsi əvəzinə onların pul vasitəsilə mübadiləsini təmin edir. Məsələn, bir kəs almasını pul qarşılığında satır, sonra isə bu pulu şəkər almaq üçün istifadə edir. Birbaşa mübadilə (barter) ilə müqayisədə pul mübadiləsini daha rahat və effektiv edir.
Dəyər saxlama vasitəsi: Pul gələcək istifadə üçün dəyəri müəyyən müddət saxlamağa imkan verir. Əgər əmək haqqınızı bu gün alsanız, onu gələcəkdə əşya və xidmətlərin alınması üçün saxlaya bilərsiniz.
Ödəmə vasitəsi: Pul borcların və öhdəliklərin ödənilməsi üçün istifadə olunur. Məsələn, mal-qara alış-verişində pul ödəmə vasitəsi rolunu oynayır.
Pulun iqtisadiyyatdakı rolu çox əhəmiyyətlidir. Pulun qiyməti, dövriyyəsi və tənzimlənməsi iqtisadi sabitliyin təmin edilməsi üçün vacibdir. Kağız pulun yaranması ilə pul sisteminin idarə olunması daha asanlaşmışdır. Ancaq pulun qiymətinin dalğalanmaları, inflyasiya və deflyasiya kimi iqtisadi problemlərə səbəb ola bilər.