Naz-nemət sözü farsca "naz" (incimə, ləzzət, həzz) və ərəbcə "nemət" (bərəkət, lütf, xeyir-dualar) sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmiş mürəkkəb bir söz olub, tam firavanlığı, maddi rifahı və səadəti ifadə edir. Sadəcə "maddi rifah" deyə tərcümə etmək onun mənasını tam əhatə etmir. Çünki "naz" komponenti, maddi var-dövlətin həzz və ləzzətlə birlikdə yaşanmasını, bu varlığın insanı razı salmasını ifadə edir. Beləliklə, naz-nemət, sadəcə pul və əşya yığımı deyil, bu varlığın gətirdiyi rahatlıq, ləzzət və xoşbəxtlik hissidir.
Sözün mənası daha geniş kontekstdə, həyatın bütün sahələrini əhatə edən bir rifah halını ifadə edir. Bu, yalnız maddi ehtiyacların ödənilməsi deyil, eyni zamanda ruhani rahatlığın, ailə həyatının harmoniyasının və sosial baxımdan əlverişli bir mövqenin mövcudluğunu da əhatə edir. "Naz" komponenti, bu rifahın şirinliyinə, ləzzətinə, həzzinə işarə edir. "Nemət" isə bu rifahın Allah tərəfindən verilən bir lütf, bir bərəkət olmasını vurğulayır.
Misal olaraq verilən cümlədə ("[Alı kişi:] Həsən xan, insan üçün dünyada hər naz-nemətdən şirin şey gözdür") "naz-nemət" sözü, dünyəvi bütün nemətlər arasında gözlərin ən şirin və dəyərli olduğunu ifadə edir. Burada "naz-nemət" "hər cür rahatlıq, firavanlıq, ləzzət və xoşbəxtlik" kimi başa düşülə bilər. Başqa bir cümlədə isə, məsələn, "O, naz-nemətdə boğulurdu" cümləsində, "naz-nemət" həddindən artıq firavanlıq, hətta bu firavanlığın insanı özünə məxsus bir məhdudiyyətə saldığını ifadə edə bilər.
Qısacası, "naz-nemət" sözü, sadəcə maddi var-dövləti deyil, bu var-dövlətin gətirdiyi ümumi xoşbəxtlik, rahatlıq, səadət və həzz hissini ifadə edən çox dərin mənalı bir söz olaraq qalır.