Naz-Nemət: (fars. naz + ər. nemət) Azərbaycan dilində “naz-nemət” söz birleşməsi, farsca “naz” (incimə, şirinlik, ləzzət, əzizləmə, qayğı) və ərəbcə “nemət” (bərəkət, xeyir, ihsan, məhsul, lütf) sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Lüğətlərdə əsasən “tam firavanlıq, maddi rifah, səadət” kimi tərcümə olunsa da, mənası daha geniş və çoxqatlıdır. Sadəcə maddi sərvət deyil, həm də həyatın bütün sahələrindəki rahatlıq, ləzzət, əzizlənmə, hörmət və bərəkəti əhatə edir. Bu birləşmə, maddi var-dövlətin yaratdığı həyat keyfiyyətinin həm zahiri, həm də daxili tərəflərini ifadə edir; yəni, insanın həm maddi ehtiyaclarının tam ödənilməsini, həm də ruhi rahatlığını, əmin-amanlığını nəzərdə tutur.
“Naz” sözü, özündə bir qədər qürur və şirin bir inciklik, nəvaziş hissi də daşıdığı üçün, “naz-nemət” ifadəsi yalnız firavanlığı deyil, bu firavanlığın qədrini bilmək, onu ləzzətlə yaşamaq hisslərini də ehtiva edir. Əşyaların bol olması ilə yanaşı, onların keyfiyyətinə, seçmə imkanlarına, əlçatanlığına da işarə edir. Sadəcə, yemək yemək deyil, dəlicəsinə dadlı yeməklər yemək, sadəcə evdə yaşamaq deyil, lüks və rahat bir evdə yaşamaq, sadəcə səyahət etmək deyil, xoş mənzərələrə səyahət etmək kimi bir məna da verir.
Misal cümlələr:
• Onlar illər boyu naz-nemət içində yaşadılar.
• Sərvət deyil, həyatın bütün naz-nemətlərini yaşamaq vacibdir.
• Valideynlərinin ona bəxş etdiyi naz-nemət həyatı onu həyata hazırlamamışdı.
• O, özünün naz-nemət həyatından əsla vaz keçmək istəmirdi.
Göründüyü kimi, “naz-nemət” ifadəsi sadəcə bir söz birləşməsi olmayıb, mədəni və sosial konteksti əks etdirən zəngin mənalı bir ifadədir. Bu ifadənin istifadəsi, danışanın mədəni səviyyəsi, sosial statusu və ifadə etmək istədiyi nuanslar haqqında məlumat verir.