izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Nəfli (ərəb. نافع - nāfiʿ - faydalı, xeyirli) sifəti əsas etibarilə bir şeyin və ya hərəkətin xeyirli, faydalı, mənfəətli olmasını, yaxşı nəticələr verdiyini bildirir. Mənfi mənalı deyil, müsbət mənada işlənir və əsasən konkret əməllər, hadisələr və ya predmetlərə tətbiq olunur. Sadəcə "xeyirli" sözündən daha geniş məna kəsb edir, çünki "fayda" konsepsiyasını daha açıq şəkildə əks etdirir.

Lüğətlərdə sadəcə "xeyirli, faydalı" kimi tərcümə edilməsi onun məna çalarlarının tam əks etdirilməməsinə səbəb olur. "Nəfli" sözü, bir işin və ya əməlin konkret bir məqsədə çatmaq üçün fayda verdiyini, nəticənin müsbət olduğunu vurğulayır. Məsələn, "nəfli məsləhət" deyəndə yalnız xeyirli deyil, həm də məqsədə çatmaq üçün faydalı, doğru, səmərəli məsləhət nəzərdə tutulur.

Misal cümlələr:

• Bu dərman çox nəfli oldu, qısa müddətdə sağaldım. (Dərmanın konkret bir faydası - sağalma var)

• Nəfli bir iş gördün, əməyin yerdə qalmayacaq. (İşin xeyirli olması ilə yanaşı müsbət nəticə verməsi də ifadə olunur)

• Nəfli əlaqələr qurmaq həyatda uğur qazanmaq üçün vacibdir. (Əlaqələrin xeyir və fayda gətirməsi vurğulanır)

• Əgər bizim xahişimiz qəzetəmizi nəfli və ləyaqətli etmək isə, onda borcumuz budur ki, onun ehtiyacatını düzəldək. (Burada qəzetin nəfli olması, yəni oxucular üçün faydalı və xeyirli olması, məqbul və etibarlı olması nəzərdə tutulur.)

Qeyd edək ki, "nəfli" sözü ədəbi üslubda daha çox işlənən bir sözdür və müasir danışıq dilində "faydalı", "xeyirli" kimi sözlərlə daha çox əvəz olunur. Lakin onun məna çalarlarını tam olaraq əks etdirən digər bir sinonim tapmaq çətindir. "Nəfli" sözü özündə həm faydanı, həm də xeyri ehtiva edir və bunların birgə təsirini ifadə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz