Nərtaxta sözü Azərbaycan dilində, əsasən, iki mənada işlənir: birincisi, nərd oyununun oynandığı taxta lövhə; ikincisi isə, məcazi mənada, mübarizənin, rəqabətin, hətta münaqişənin məkanı, meydanı kimi.
Etimalogiyasına nəzər salsaq, söz iki hissədən ibarətdir: "nərd" və "taxta". "Nərd" sözü farsca mənşəlidir və "nərd" (نرد) oyununun öz adını bildirir. "Taxta" isə türk dillərindən gələn və "ağacdan hazırlanmış sərt səth" mənasını verən bir sözdür. Beləliklə, "nərtaxta" sözünün leksik mənası "nərd oyunu üçün hazırlanmış taxta lövhə" kimi təyin oluna bilər.
Lakin, Koroğlu dastanından verilən nümunədə olduğu kimi, "nərtaxta" sözü məcazi mənada da işlənə bilər. Koroğlu'nun "Qurun nərtaxtanı, gəlin oynayaq" misrasında "nərtaxta" mübarizə meydanı, yarışma sahəsi kimi təsvir olunur. Bu mənada, "nərtaxta" bir növ metafora olaraq oyunun qaydaları, rəqabət və qələbənin müəyyən olunacağı məkanı simvolizə edir. Burada nərd oyununun qarşılaşma və qarşılıqlı təsir elementi məcazi olaraq daha geniş bir məkana, yəni mübarizəyə genişləndirilmişdir.
Beləliklə, "nərtaxta" sözünün işlənmə sahəsi yalnız nərd oyununun taxta lövhəsi ilə məhdudlaşmır. Kontekstə görə, həm konkret, həm də məcazi mənada – rəqabət, mübarizə, qarşıdurma məkanı kimi də istifadə oluna bilər. Məsələn: "Siyasi nərtaxtada güclər bərabər deyildi", "Həyatın nərtaxrasında hər kəs öz taleyini özü qurmalıdır" kimi cümlələrdə sözün məcazi mənası aydın şəkildə görünür.