Nikellənmək felinin mənası Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində sadəcə "üzərinə nikel çəkilmək" kimi verilsə də, daha geniş və dəqiq bir izah təqdim etmək mümkündür. Nikellənmək, əsasən metal əşyaların səthinin nikel təbəqəsi ilə örtülməsi prosesini bildirir. Bu proses, elektrokimyəvi yolla və ya digər metodlardan istifadə edilərək həyata keçirilir. Nikellənmənin əsas məqsədi metal əşyanın korroziyaya, aşınmaya və oksidləşməyə qarşı müqavimətini artırmaq, həmçinin onun görünüşünü yaxşılaşdırmaqdır. Belə ki, nikel təbəqəsi metal əşyaya parlaqlıq, hamarlıq və estetik cəlbedicilik verir.
Nikellənmə prosesi müxtəlif sənaye sahələrində geniş tətbiq olunur: avtomobil sənayesi (avtomobil hissələri), elektronika (elektron cihazların hissələri), tikinti (metal konstruksiyalar), ağır sənaye (metal avadanlıqlar) və s. Nikellənmənin tətbiq sahəsindən asılı olaraq, prosesin texnologiya və kimyəvi tərkibi fərqlənə bilər. Məsələn, bəzi hallarda nikellənmədən əvvəl əşyanın səthi xüsusi bir hazırlıqdan keçirilir (məsələn, təmizlənmə, cilalama).
Felin istifadəsi nümunələri:
- "Polad hissələri korroziyadan qorumaq üçün nikelləndirildi." (burada nikellənmək prosesi vurğulanır)
- "Bu qol saatının qabığı nikellənmişdir." (burada nəticə vurğulanır)
- "Fabrika əsasən nikellənmiş hissələrin istehsalı ilə məşğuldur." (burada nikellənmə prosesinin sənaye tərəfi vurğulanır)
Sözün etimologiyasına gəldikdə, "nikellənmək" sözü "nikel" sözündən törəmişdir. "Nikel" sözü isə alman dilindən (Nickel) gəlir və "şeytan" və ya "cin" mənalarını verir. Bu adın tarixi kökləri XVI əsrdəki alman mədənlərindəki nikel filizinə verilən adla bağlıdır. Nikel filizi misdən fərqli olaraq, ərimə zamanı mis kimi yaxşı əriməyərək, əmək sərfini artırırdı və mədənçilər tərəfindən "şeytan" mənasını verən adla adlandırılırdı.