Nömrələmək felinin Azərbaycan dilindəki əsas mənası, əşyalara, hadisələrə və ya yerlərə ardıcıl olaraq rəqəm (nömrə) vermək, onlara sıra üzrə indeks təyin etməkdir. Bu, əşyaların, hadisələrin və ya yerlərin sistematik qeydə alınması, təsnifatı və identifikasiyası üçün vacib bir üsuldur. Nömrələmə prosesi, müəyyən bir qayda və ya prinsipcə əsaslanır və nömrələmənin məqsədindən asılı olaraq müxtəlif formalarda tətbiq oluna bilər.
Nömrələmənin tətbiq sahələri genişdir. Məsələn, kitabxanaçılıqda kitabların inventarlaşdırılması və kataloqlaşdırılması üçün, arxivlərdə sənədlərin təşkil olunması üçün, mühasibat uçotunda əməliyyatların qeydə alınması üçün və s. istifadə olunur. Texnologiyanın inkişafı ilə birlikdə nömrələmə, kompüter proqramları və avtomatlaşdırılmış sistemlər vasitəsilə daha effektiv və sürətli həyata keçirilir.
Nömrələmə, sadəcə rəqəm yazmaqdan daha geniş bir anlayışı əhatə edir. Bu, məntiqi ardıcıllığı, sistematik təşkilatı və identifikasiyanı təmin edir. Məlumatların idarə olunması və axtarışı üçün mühüm rol oynayır. Nömrələmə prosesi, əvvəlki nömrədən sonrakı nömrəyə keçid qaydasına görə artan (1, 2, 3...), azalan (10, 9, 8...), və ya başqa məntiqi sıraya əsaslana bilər (məsələn, Roma rəqəmləri ilə nömrələmə).
Cümlə içində istifadəsi nümunələri:
- Kitabxanaçı kitabları nömrələdi.
- Teatr biletlərini nömrələmək lazımdır.
- Əsgərlər sıra ilə nömrələndi.
- Sənədlər düzgün nömrələnməyib.
- Forma doldurarkən bütün xanaları nömrələyin.
Etimalogiyası baxımından "nömrə" sözü fars dilindən götürülmüşdür və "nömre" formasında işlənərək Azərbaycan dilinə daxil olmuşdur. "Ləmək" isə Azərbaycan dilinin öz sözü olub, "etmək", "qoymaq" mənasını verir. Beləliklə "nömrələmək" sözü əşyalara nömrə vermək, qoymaq hərəkətini ifadə edir.