izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Oxşayış₂ (isim) – Azərbaycan dilində “Oxşayış” sözü iki əsas mənaya malikdir. Birinci mənası, bir şeyin digərinə bənzəməsi, oxşarlığı, müqayisədə müşahidə olunan oxşarlıq xüsusiyyətləri deməkdir. Bu mənada "oxşayış" sözü obyektiv bir faktı, iki və ya daha çox obyekt və ya hadisə arasında müşahidə olunan ümumi cəhətləri ifadə edir. Məsələn, “İki qardaş arasında qeyri-adi bir oxşayış var idi.” cümləsində oxşayış, qardaşlar arasında görünən fiziki və ya xarakter xüsusiyyətlərindəki bənzərliyi göstərir.

Lüğətdə verilən ikinci, daha incə mənası isə nəvazişdir. Bu mənada “oxşayış” bir növ ədəbi üslubda xoş münasibəti, hörmət və ehtiramı, mərhəmətli və mehriban rəftarını ifadə edir. Bu, sadəcə bənzərliyin müşahidəsi deyil, daha çox subyektiv bir qiymətləndirmə və müsbət bir hissi təsvir edir. Məsələn, “Onun davranışında böyük oxşayış hiss olunurdu.” cümləsində “oxşayış” xoş, mehriban və nəvazişli davranışı ifadə edir. Bu mənada "oxşayış" sözü daha çox şəxsin davranışlarında, münasibətindəki müsbət keyfiyyətləri vurğulayır.

Etimalogiyasına gəldikdə, “oxşayış” sözünün kökü “oxşamaq” felləsinə dayanır və “-ış” şəkilçisi vasitəsilə isim halına gətirilib. Bu, sözün əsas mənasının bənzərliyi ifadə etdiyini aydın şəkildə göstərir. Ancaq zaman keçdikcə dil inkişafı prosesində sözün məna çalarları genişlənib və “nəvaziş” mənasını da əhatə edib. Bu, dilin dinamik və inkişaf edən təbiətini nümayiş etdirən maraqlı bir hadisədir.

Beləliklə, “Oxşayış₂” sözünün mənasını tam olaraq anlamaq üçün həm obyektiv bənzərliyi, həm də subyektiv nəvaziş, hörmət və xoş münasibət mənalarını nəzərə almaq lazımdır. Cümlənin kontekstindən asılı olaraq sözün hansı mənada işləndiyini müəyyən etmək mümkündür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz