Onomastika (yun. ὄνομα – ónoma – ad) dilçiliyin bir sahəsi olub, xüsusi adların mənşəyini, strukturunu, inkişafını və onların dil sistemindəki yerini öyrənir. Bu, sadəcə olaraq “mövcud olan xüsusi adların hamısı” deyil, həm də bu adların təsnifatı, etimologiyası, semantikası və sosial kontekstləri ilə bağlı geniş miqyaslı tədqiqat sahəsidir.
Onomastikanın tədqiqat obyektləri geniş çeşiddə xüsusi adları əhatə edir:
- Antroponimika: Şəxs adları (ad, soyad, ləqəb və s.)
- Toponimika: Coğrafi adlar (şəhər, kənd, çay, dağ, dəniz və s.)
- Teonimika: Tanrı adları
- Fizionimika: Heyvan adları
- Kosmonimika: Göy cisimlərinin adları
- Onomazonimika: Şirkət, məhsul və s. adları
Onomastika təkcə adların siyahısını tərtib etməklə kifayətlənmir. Bu sahə, adların tarixi inkişafını, zaman keçdikcə necə dəyişdiyini, müxtəlif dillərdəki analoqlarını, əsasında duran etimoloji kökləri və mədəni-sosial kontekstləri araşdırır. Məsələn, bir şəhərin adının tarixini öyrənmək, onun keçmişi, mədəniyyəti və əhalisinin tarixi ilə bağlı qiymətli məlumatlar əldə etməyə imkan verir. Eyni şəkildə, şəxs adlarının təhlili, soy-kök, tarixi hadisələr və sosial dəyişikliklər barədə məlumatlar təqdim edir.
Onomastika tədqiqatları, tarix, antropologiya, sosiologiya, linqvistika və digər elmlərlə sıx bağlıdır və bu sahələrin inkişafına əhəmiyyətli töhfələr verir. Onomastik tədqiqatların nəticələri, tarixi sənədlərin təhlili, arxeoloji qazıntılar və etnoqrafik araşdırmalar kimi digər tədqiqat metodlarının nəticələri ilə birgə istifadə olunaraq daha hərtərəfli nəticələr əldə etməyə kömək edir.