Onyaşar sifəti, əsasən, on yaşını tamamlamış canlı varlıqlar üçün işlədilir. Lüğətlərdə sadəcə "on yaşı olan" kimi təqdim olunsa da, bu ifadənin mənası daha genişdir və kontekstdən asılı olaraq müxtəlif çalarlar daşıya bilər. On yaşını tamamlamış insan üçün istifadə edilməsi daha çox rast gəlinən hal olsa da, heyvanlar üçün də, məsələn, "onyaşar heyvan" ifadəsi ilə istifadəsi mümkündür. Bu halda, heyvanın təxminən on yaşı olduğu nəzərdə tutulur. Tam dəqiq yaş bilinsə də, "onyaşar" sözü təxminən yaş göstərmək üçün də istifadə oluna bilər.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "on" say ədədi ilə "yaşar" sözünün birləşməsindən əmələ gəldiyini görürük. "Yaşar" sözü isə "yaşamaq" fellərinin sifət formasından törəmişdir və yaşayan, yaşını tamamlamış deməkdir. Beləliklə, "onyaşar" sözü "on yaşını tamamlamış yaşayan varlıq" mənasını verir.
Cümlə içərisində istifadəsinə baxaq:
- "Onyaşar qızımız məktəbə gedir." - Bu cümlədə "onyaşar" sözü dəqiq olaraq 10 yaşı olan qız uşağı üçün işlənir.
- "Onyaşar it çox oynaqdır." - Bu cümlədə isə "onyaşar" sözü itin təxminən 10 yaşında olduğunu göstərir. Dəqiq yaşı bilinməyə bilər.
- "Onyaşar ağacın gövdəsi qalındır." - Bu cümlədə "onyaşar" sözü ağacın təxminən 10 illik olduğunu ifadə edir. Bu halda, "onyaşar" sözü bitkinin yaşını təsvir etmək üçün metaforik olaraq istifadə olunmuşdur.
Yekun olaraq, "onyaşar" sözü sadəcə "on yaşı olan" mənası ilə məhdudlaşmır. Kontekstdən asılı olaraq, təxminən on yaşda olan, on illik yaşa malik olan mənasını da verə bilər. Bu söz həm insan, həm heyvan, həm də bitki üçün işlədilə bilər.