izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ölməz sifəti, əsasən, "ölümə məruz qalmayan", "həmişə yaşayan", "əbədi" mənalarını ifadə edir. Lüğətlərdə verilən "heç bir vaxt ölməyən, yox olmayan" tərifi mənanın əsasını düzgün əks etdirir, ancaq daha geniş və nüanslı bir izah tələb edir. Ölməzlik anlayışı konkret və metaforik mənalarda işlənə bilər.

Konkret mənada, ölməzlik əsasən mifoloji varlıqlar və ya ruhlar üçün istifadə olunur. Məsələn, bəzi dini inanclar əbədi həyatı və ya ruhun ölümsüzlüyünü qəbul edir. Bu mənada, ölməzlik fiziki bədənin ölümündən sonra ruhun və ya varlığın davam etməsini ifadə edir.

Metaforik mənada isə ölməzlik daha geniş bir məna kəsb edir. Bu mənada, ölməzlik hər hansı bir şeyin - bir əsərin, bir ideyanın, bir xalqın, bir sevginin - uzun müddət yaşamasını, yaddaşlarda qalmasını və təsirini davam etdirməsini bildirir. Misal olaraq, "Xalq ölməzdir" ifadəsi xalqın, onun mədəniyyətinin, dilinin, tarixinin və ya əqidələrinin zaman keçdikcə davam edəcəyini ifadə edir. Eyni şəkildə, "ürəyimdə ölməz bir məhəbbət ilə ölümə gedirəm" cümləsində ölməz məhəbbət fiziki ölümdən sonra da ruhun içində davam edən, sönməyən, unudulmayan bir duyğunu təsvir edir. Beləliklə, "ölməz" sözünün metaforik istifadəsi, əslində, hər hansı bir şeyin vaxtın sınağından keçib uzun müddət təsirini qoruyub saxlama qabiliyyətini vurğulayır.

Etimoloji baxımdan, "ölməz" sözü "ölmə-" fiilindən əmələ gəlmişdir. "-məz" şəkilçisi isə inkar mənası ifadə edir, yəni "ölə bilməyən" mənasını verir. Ancaq bu sadə tərif, sözün bütün mənalarını əhatə etmir. Çünki "ölməzlik" anlayışı yalnız fiziki ölümsüzlüyü deyil, həm də mədəni, mənəvi və ya simvolik əbədiliyi də əhatə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz