izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Otarmaq felinin Azərbaycan dilindəki mənası, sadəcə "otlaqda heyvanlara ot yedirmək" kimi tərif edilməkdən daha geniş və çoxcəhətlidir. Lüğətlərdəki qısa izah, feilin əsas mənasını əks etdirir, lakin onun kontekstdən asılı olaraq bir sıra nüansları və məcazi mənaları da vardır.

Əsas mənası, həqiqətən də, heyvanların otlaqda otlamasını təmin etmək, onlara ot yedirmək deməkdir. Bu, həm sürülərə, həm də fərdi heyvanlara (məsələn, "quzuları otarmaq") tətbiq oluna bilər. Misal olaraq verilən "Alı kişi neçə illər idi ki, Həsən xana ilxı otarırdı" cümləsində "otarmaq" feli məhz bu əsas mənasında işlənir: Alı kişi müəyyən bir müddət ərzində Həsən xan adına məxsus heyvan sürüsünə qulluq edir, onların otlanması ilə məşğul olur.

Lakin "otarmaq" feli məcazi mənada da işlənə bilər. Məsələn, bir şeyin, bir hadisənin uzun müddət davam etməsi, süründürülməsi mənasında da işlənə bilər. "Məsələni otarmaq" ifadəsi belə bir məcazi işlənməyə nümunədir. Bu halda "otarmaq" zamanın uzadılması, bir işi süründürmə, təxirə salma kimi anlamlara gəlir.

Feli təhlil edərkən etimoloji mənbəyini də nəzərə almaq lazımdır. "Ot" və "-maq" şəkilçisindən əmələ gəlmişdir. "Ot" bitki mənasında, "-maq" isə fəaliyyət bildirən şəkilçi kimi işlənir. Bu, feilin kökünə və əsas mənasına aydınlıq gətirir.

Nəticə olaraq, "otarmaq" feli sadə bir kənd təsərrüfatı hərəkətindən daha artıqdır. O, həm konkret, həm də məcazi mənalarda işlənərək dilin zənginliyini əks etdirir. Konkret istifadədə heyvanlara qulluq, otlaq təmin etmək, məcazi istifadədə isə bir işi, bir hadisəni uzatmaq, süründürmək kimi mənaları vardır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz