Papaqgötürdüqaç sözü Azərbaycan dilində uşaq oyunlarının adlarından biridir. Lüğətlərdəki qısa izah "iki dəstə uşağın papaqla oynadığı bir oyun" formasında olsa da, oyunun daha dəqiq və ətraflı izahı aşağıdakı kimidir:
Papaqgötürdüqaç, iki və ya daha çox dəstə uşağın iştirak etdiyi, əsasən açıq havada oynanan bir xal toplama oyunudur. Oyun üçün bir neçə papaq (əvvəllər daha çox yun papaqlar istifadə olunurdu) və oyun meydançası tələb olunur. Oyun meydançası əvvəlcədən iki hissəyə bölünür. Hər dəstənin öz meydançası olur. Papaqlar yerə atılır və dəstələr papaqları əldən-ələ verərək gizlədirlər. Digər dəstənin üzvləri müəyyən bir ərazidə gizlədilmiş papaqları tapmağa çalışırlar. Tapılan hər papaq üçün dəstə xal qazanır. Oyun müəyyən bir müddət davam edir və ya müəyyən sayda papağın tapılması ilə başa çatır. Xal sayı çox olan dəstə oyunu qazanır. Oyunun qaydaları bölgədən bölgəyə, hətta qrupdan qrupa dəyişə bilər. Məsələn, papaqların gizlədilməsi üsulları, axtarış müddəti və xal hesablama qaydaları fərqlənə bilər. Papaqların rəng və ölçüləri də oyunun gedişatına təsir edə bilər.
Sözün etimologiyasına gəldikdə, "papaq" sözünün mənası açıqdır - oyunun əsas elementi olan papaq. "Götürdüqaç" hissəsi isə ehtimal ki, papaqların gizlədilməsi və tapılması prosesinin dinamikliyi və sürətini əks etdirir. "Götürdü" fiili papağın götürülüb gizlədilməsini, "qaç" fiili isə papağı tapmağa çalışan uşaqların hərəkətini ifadə edir. Beləliklə, sözün tam mənası papaqların gizlədilərək tapılması ilə bağlı olan dinamik bir oyun prosesini təsvir edir.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
"Uşaqlar həyətdə şən-şad papaqgötürdüqaç oynayırdılar."
"Yay günlərində ən çox sevdiyimiz oyun papaqgötürdüqaç idi."
"Qonşu uşaqlarla birlikdə papaqgötürdüqaç oynamaq üçün həyətə çıxdıq."