Pasterizə (fransız bakterioloqu Lui Pasterin adından): Yeyinti məhsullarını müəyyən müddət ərzində, adətən 100 °C-dən aşağı temperaturda qızdırmaqla zərərli mikroorqanizmlərin (bakteriya, göbələk və virusların) sayını əhəmiyyətli dərəcədə azaltmaq, hətta bəzi hallarda tamamilə məhv etmək prosesidir. Pasterizasiya məhsulların saxlama müddətini uzatmaq və təhlükəsizliyini artırmaq məqsədi ilə tətbiq olunur. Proses temperatur və müddətinin dəqiq tənzimlənməsini tələb edir, çünki həddindən artıq qızdırma məhsulun dad, qoxu və qida dəyərlərini mənfi təsir edə bilər, həddən aşağı qızdırma isə mikroorqanizmləri tam məhv etməyə bilər.
Pasterizasiya üsulu əsasən maye məhsullar, məsələn, süd, şirələr, pivə və s. üçün tətbiq olunur. Qatı məhsullar üçün proses daha mürəkkəb ola bilər və temperatur, müddət və məhsulun fiziki xüsusiyyətlərini nəzərə alaraq fərqlənə bilər. Müxtəlif məhsullar üçün optimal pasterizasiya parametrləri (temperatur və müddət) dəqiq elmi tədqiqatlara əsaslanır və məhsulun növü, tərkibi və saxlama şərtlərindən asılı olaraq dəyişir.
Pasterizasiya metodundan iki əsas üsul mövcuddur: yüksək temperaturda qısa müddətli pasterizasiya (HTST) və aşağı temperaturda uzun müddətli pasterizasiya (LTLT). HTST üsulunda məhsul daha yüksək temperaturda, lakin qısa müddət ərzində qızdırılır (məsələn, 72 °C-də 15 saniyə), LTLT üsulunda isə daha aşağı temperaturda, lakin daha uzun müddət ərzində (məsələn, 63 °C-də 30 dəqiqə). Hər iki üsulun öz üstünlükləri və çatışmazlıqları vardır və məhsulun xüsusiyyətlərinə uyğun olaraq seçilir.
Sözün etimologiyasına gəldikdə, "pasterizə" sözü fransız dilindən Azərbaycan dilinə keçmişdir və fransız mikrobioloqu Lui Pasterin şərəfinə adlandırılmışdır. Lui Paster pasterizasiya üsulunu kəşf etmiş və bu üsulun qida sənayesində geniş tətbiq olunmasına səbəb olmuşdur. Bu sözün Azərbaycan dilində istifadə edilməsi elmi terminologiyaya aiddir və ümumi danışıq dilində nadir hallarda işlənir.