Pazlanmaq (məch.) – Bu feilin əsas mənası fiziki bir prosesi, konkret olaraq bir cismin paz vasitəsilə parçalanmasını və ya möhkəmləndirilməsini ifadə edir. Etimoloji cəhətdən türk dillərindəki "paz" kökünə bağlıdır ki, bu da "yarıq, ayrılıq, şaquli kəsik" mənalarını verir. Feilin mənasını daha geniş və dəqiq şəkildə iki əsas aspektdə izah etmək olar:
1. Parçalanma: Bu mənada pazlanmaq, bir cismin, adətən odun, daş və ya digər bərk materialın, paz vasitəsilə iki və ya daha çox hissəyə bölünməsini bildirir. Paz, cismin daxilinə vurularaq, daxili gərginliyi artırır və nəticədə parçalanmaya səbəb olur. Misal: "Qoca ağac baltası ilə pazlanıb iki hissəyə bölündü." Bu cümlədə "pazlanmaq" fiziki güc tətbiqi nəticəsində baş verən bir parçalanma prosesini ifadə edir. Başqa bir nümunə: "Köhnə qaya parçaları təbii proseslər nəticəsində pazlanaraq dağılmışdı." Bu nümunədə isə təbii amillərin pazlanma prosesinə təsirini göstərir.
2. Möhkəmlənmə: Daha az işlənən, lakin əhəmiyyətli bir mənası da vardır. Bu mənada pazlanmaq, bir cismin pazlar vasitəsilə bir-birinə daha möhkəm birləşdirilməsini, sabitlənərək möhkəmləndirilməsini ifadə edir. Pazlar, iki hissənin bir-birinə qarşı təzyiqini artıraraq, onların möhkəm bir şəkildə birləşməsini təmin edir. Misal: "Qapının taxtaları diqqətlə pazlanaraq birləşdirildi." Bu cümlədə "pazlanmaq" möhkəmləndirmək, sabitləşdirmək mənasında işlənmişdir. Başqa bir nümunə: "Qədim tikinti texnikalarından istifadə edərək, divarın daşları pazlanaraq bir-birinə bağlanmışdı." Burada pazlanmanın möhkəmləndirici funksiyası vurğulanır.
Yekun olaraq, "pazlanmaq" feili, əsasən fiziki bir prosesi ifadə etsə də, həm parçalanma, həm də möhkəmlənmə mənasında işlənə bilər. Mənasının dəqiq anlaşılması cümlənin kontekstindən asılıdır.