izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Pəst (fars. پَست) sözü Azərbaycan dilində köhnə bir söz olub, əsasən iki əsas mənaya malikdir:

1. Məkan və hündürlük baxımından alçaklıq: Bu mənada "pəst" sözü "hündür olmayan", "alçaq", "aşağı" mənalarını ifadə edir. "Yüksək" və "uca" sözlərinin antonimidir. Misal üçün: "Pəst dağlarda yaşayan bir qəbilə", "Ev pəst ərazidə yerləşirdi". Bu istifadədə söz, fiziki hündürlüyü və ya yüksəkliyi bildirir. Sözün bu mənası fars dilindən keçmişdir və əslində fars dilindəki "pəst" (پست) sözünün birbaşa tərcüməsidir. Qeyd edək ki, bu mənada istifadə zamanı "pəst" sözü "alçaq" və ya "aşağı" sözləri ilə sinonim kimi işlənə bilər, lakin bəzi kontekstlərdə daha uyğun gəlməyəcəkdir.

2. Musiqi kontekstində aşağı səs və ya registr: Bu mənada "pəst" sözü musiqidə aşağı səs tembrinə, yəni bəmdə oxumağa, aşağı registrdə ifa etməyə işarə edir. Misal üçün: "Səsini pəst tonlarda saxlayır", "Pəst səslər xor əsərində əsas rol oynayır". Bu mənada söz, səsin hündürlüyünü və ya musiqi alətinin səsini ifadə etmək üçün istifadə olunur. Sözün bu mənası da fars dilindən götürülmüşdür və musiqi terminologiyasında istifadə olunur. Bu mənada, "bəm" sözü ilə sinonim kimi qəbul edilə bilər.

Ümumiləşdirərək deyə bilərik ki, "pəst" sözü həm fiziki hündürlük, həm də musiqidə səsin hündürlüyü ilə bağlı iki əsas mənaya malikdir. Hər iki məna da fars dilindən mənşəlidir və köhnə Azərbaycan dilində istifadə olunmuşdur. Müasir Azərbaycan dilində istifadəsi daha az olsa da, dilin zənginliyinə dair dəlil kimi qalmaqdadır. Sözün kontekstdən asılı olaraq "alçaq", "aşağı", "bəm" kimi sinonimlərlə əvəz edilə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz