Sabiqən sözü Azərbaycan dilində köhnəlmiş zərfdir. Lüğətlərdə "bundan əvvəl, keçmiş, qabaq" mənalarında izah olunsa da, daha geniş və dəqiq bir izah tələb edir. Əslində, "sabiqən" sadəcə olaraq zamana aid bir məsafəni bildirmir; daha çox bir zaman kəsiyinin digər bir zaman kəsiyindən fərqli olduğunu, bir dəyişikliyin baş verdiyini vurğulayır. Bu dəyişiklik, hadisənin və ya vəziyyətin köhnə vəziyyətini, halını ifadə edir. Beləliklə, “sabiqən” sadəcə “keçmişdə”, “əvvəllər” mənasından daha çox “əvvəlki vəziyyətdə”, “əvvəlki zaman kəsiyində” mənasını verir. Bu baxımdan, "keçmiş" sözü ilə tam sinonim deyil.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, ərəb mənşəli "sabiq" (سابق) sözündən törədiyini görərik. "Sabiq" "əvvəlki", "öncəki", "öncə gedən" mənalarını verir. "-ən" əlavəsi isə zərf şəkilçisidir və zamana aidlik bildirir. Beləliklə, "sabiqən" sözü "əvvəlki zaman kəsiyində" kimi daha dolğun bir məna kəsb edir.
Misal olaraq, verilən cümlədə ("Yox ikən sabiqən gediş-gəlişi; İndi bir başqa rəng alıbdır işi") "sabiqən" sözü, gediş-gəlişin indiki vəziyyətdən fərqli olduğunu, əvvəlki bir dövrdə mövcud olduğunu vurğulayır. İndi isə vəziyyət dəyişib ("iş bir başqa rəng alıbdır"). "Sabiqən" bu dəyişikliyi göstərmək üçün istifadə olunmuşdur.
Digər nümunələr:
- Sabiqən bu bağçada çox gözəl güllər bitirdi.
- Sabiqən bu evdə yaşayan ailə indi başqa yerə köçüb.
- Sabiqən işlərin daha yaxşı getdiyini xatırlayıram.
Bu cümlələrdə də "sabiqən" sözü, vəziyyətin keçmişdəki formasını vurğulayır və indiki vəziyyətlə müqayisə edərək dəyişikliyi önə çəkir. Yəni, sadəcə keçmiş zamanı deyil, keçmişdəki bir vəziyyətin, halın dəyişdiyini ifadə edir.