Saçaqlamaq felinin Azərbaycan dilindəki mənası, lüğətlərdə verilən qısa izahdan daha geniş və dəqiq şəkildə aşağıdakı kimi ifadə oluna bilər:
Saçaqlamaq (f.): Bu fel, əsasən, nazik və ya incə tellərə, liflərə, tükcüklərə bənzər hissələrin parçalanaraq, ayrılıb səpələnərək saçaq şəklinə salınması mənasını verir. "Saçaq" sözünün özü də əsasən nazik, uzun və sıx olmayan, tellərə, liflərə bənzər bir şeyin sıralanmış görünüşünü bildirir. Ona görə də "saçaqlamaq" həm saçağın özü əmələ gətirilməsini, həm də bəzi şeylərin saçaq şəklinə salınmasını ifadə edir.
Fel iki əsas mənada işlənir:
1. Saçaq əmələ gətirmək: Bu mənada, bir şeyin uc hissəsinin kiçik, nazik, parçalanmış hissələrə ayrılması nəticəsində saçaq əmələ gəlməsi ifadə olunur. Məsələn, bir parça materialın kənarını saçaqlamaq, paltarın dibinə saçaq salmaq. Bu mənada "saçaq etmək", "saçaq salmaq" ifadələri ilə sinonimdir.
2. Tel-tel etmək, parçalamaq: Bu mənada, bir şeyin tərkib hissələrinin incə tellərə və ya kiçik hissələrə parçalanması ifadə olunur. Məsələn, "Kəkliyi bıçaqlaram; Tüklərin saçaqlaram" misallarında kəklik və tüklərin bıçaqla kəsilərək incə hissələrə, tellərə ayrılması nəzərdə tutulur. Bu mənada "tük-tük etmək", "dələ etmək" ifadələri ilə müəyyən kontekstlərə görə sinonim ola bilər.
Etimologiya: "Saçaqlamaq" felinin kökü "saçaq" sözündəndir. "Saçaq" sözü isə türk dillərindən gələn bir sözdür və əsasən uzun, incə tellərdən ibarət olan hissəni bildirir. "Saçaqlamaq" fəaliyyət bildirən "-lamaq" şəkilçisi ilə əmələ gəlmişdir.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
1. Pərdənin kənarını saçaqladım ki, daha gözəl görünsün.
2. Qazancım o qədər az idi ki, çörəyimi saçaqlaya-saçaqlaya yeyirdim.
3. Qəzəbindən saçı başından saçaqladı.
4. Qar yağışı pəncərə şüşələrini saçaqlamışdı.
Göründüyü kimi, "saçaqlamaq" felinin mənası kontekstdən asılı olaraq müxtəliflik göstərə bilər. Ancaq əsas mənada hər zaman incə, tel-tel hissələrin əmələ gəlməsini və ya ayrılmasını ifadə edir.