Sadələşdirmək (f.): Bu fel, mürəkkəb bir şeyi daha sadə, anlaşıqlı və ya idarə olunan bir formaya çevirmək prosesini ifadə edir. Mürəkkəbliyi azaltmaq, əsas elementlərə fokuslanmaq və artıq detallardan azad olmaq məqsədi daşıyır. Proses nəticəsində obyekt, konsepsiya, sistem və ya prosedur özünün əsas xüsusiyyətlərini qoruyaraq daha aydın və səlis hala gətirilir. Sadələşdirmə, həm məntiqi, həm də fiziki obyektlərə tətbiq oluna bilər.
Mənşəcə: Söz "sadə" sifətinin "ləşdirmək" feli ilə birləşməsindən yaranıb. "Sadə" sözü fars mənşəli olub, "sadeh" sözündən götürülmüşdür və əslində "saf, təmiz, sadəlövh" mənalarını daşıyır. "-ləşdirmək" isə türk dilinin zəngin morfoloji quruluşunu əks etdirən bir şəkilçi olub, bir əməliyyat və ya prosesi bildirir.
Mənaların nüansları: Sadələşdirmək, fərqli kontekstlərdə bir neçə nüansı ehtiva edə bilər:
- Azaltmaq: Mürəkkəb bir sistemin elementlərinin sayını azaltmaq, onu daha kompakt etmək.
- Asanlaşdırmaq: Bir prosesi daha rahat və anlaşıqlı etmək, çətinlik səviyyəsini aşağı salmaq.
- Aydınlaşdırmaq: Məsələni daha anlaşıqlı bir formada izah etmək, qarışıqlığı aradan qaldırmaq.
- Basitleştirmek (türk dilindəki muadili): Sözün türk dilindəki əyani muadili olan "basitleştirmek" ilə məna baxımından tamamilə üst-üstə düşür.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Alimlər təcrübənin nəticələrini sadələşdirmək üçün qrafikdən istifadə etdilər.
- Müəllim mürəkkəb mövzunu şagirdlərə daha asan başa düşmələri üçün sadələşdirdi.
- Şirkət istehsal prosesini sadələşdirərək xərcləri azaltmaq qərarına gəldi.
- Mühəndislər maşının dizaynını sadələşdirmək üçün yeni bir texnologiya tətbiq etdilər.
- Mətni daha geniş oxucu kütləsi üçün sadələşdirmək lazımdır.