izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Səfehləmək (f.): Bu fel, əsasən, ağıl zəifliyi, düşüncə qüsuru, savadsızlıq və ya qəflət nəticəsində edilən səhvlər, ağılsızlıqlar və ya gülünc hərəkətlər etmək mənasını verir. Həmçinin, bu hərəkətlərin təsirinə, yəni insanın gicləşməsinə, axmaq görünməsinə və ya sarsaqlaşmasına da işarə edir. Mətndə verilən “gicləşmək”, “axmaqlamaq” və “sarsaqlamaq” mənaları səfehləməyin əsas təzahürlərini ifadə edir.

Sözün əsas mənası “səfeh” sözündən törəyir. “Səfeh” özü də ərəb mənşəli olub, “axmaq”, “cahil”, “ağılsız”, “səfeh” kimi mənaları əhatə edir. Beləliklə, "səfehləmək" felinin kökündə ağılsızlıq, düşüncə qüsuru və dərk etməmək kimi mənalar yatır. Bu mənada, səfehləmək sadəcə səhv etmək deyil, həm də bu səhvin ağılsızlıqdan, savadsızlıqdan və ya qəflətdən irəli gəldiyini vurğulayır.

Cümlədə işlənmə nümunələri:

  • O, öz əməlləri ilə səfehləyərək bütün işini korladı. (Burada səfehləmək ağılsızcasına hərəkət etmək mənasında işlənmişdir.)
  • Yüksək temperaturdan səfehləmişdi və nə dediyi-etdiyi anlaşılmırdı. (Burada isə səfehləmək gicləşmək, düşüncə qabiliyyətinin itməsi mənasını verir.)
  • Sualı səfeh bir şəkildə cavablandırdı. (Burada "səfeh" sifəti olaraq ağılsız, düşüncəsiz cavab vermək mənasını daşıyır.)
  • Çox səfehlədi, sonra isə öz hərəkətinə peşman oldu. (Bu cümlədə səfehləmək, bir sıra ağılsız hərəkətlər etmək mənasında işlənmişdir.)

Qeyd edək ki, “səfehləmək” feli adətən mənfi kontekstdə işlənir və səhv hərəkətlərin ağılsızlıqdan qaynaqlandığını vurğulayır. Sadəcə səhv etmək mənasında istifadə edilməsi az hallarda rast gəlinir. Daha çox “səhv etmək”, “yanılmaq”, “səhv düşmək” kimi feillər bu mənada işlənir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz