Səksənlik (sifət) - Əsas mənası “səksən yaşında olan” deməkdir. Lüğətlərdə sadəcə "səksən yaşında" ifadəsi ilə izah olunsa da, "səksənlik" sözünün mənası daha geniş və çoxqatlıdır. Onu sadəcə yaşa aid etmək kifayət deyil. Sözün kontekstə görə bir neçə əsas mənası fərqləndirilir:
1. Yaş mənası: Bu, ən ümumi mənasıdır. Bir şəxsin səksən yaşında olduğunu ifadə edir. Məsələn: "Səksənlik nənəm hələ də çox sağlamdır." burada "səksənlik" nənənin yaşını müəyyən edir.
2. Yaşla bağlı xüsusiyyətlər: "Səksənlik" sözü bəzən səksən yaşında olan insanlarla əlaqəli fiziki və ya psixi xüsusiyyətləri də ifadə edə bilər. Bu zaman "qoca", "köhnə", "yaşlı" kimi sözlərlə sinonim kimi işlənir, ancaq daha konkretdir. Məsələn, "səksənlik əlləri titrəyirdi" cümləsində "səksənlik" yaşın gətirdiyi fiziki zəifliyi ifadə edir. Bu mənada "səksənlik" yaşın yaratdığı təsiri daha ön plana çəkir.
3. Simvolik məna: Bəzi hallarda "səksənlik" uzun ömür, təcrübə, müdriklik kimi məfhumları da ifadə edə bilər. Məsələn: "Onun səksənlik həyatı dolu-dolu bir kitab kimi idi" cümləsində "səksənlik" uzun və mənalı bir ömür sürməni simvolizə edir. Bu isə tamamilə metaforik bir işlənmədir.
Etimalogiyası: Söz "səksən" ədədi sifətinə "-lik" işarə şəkilçisinin artırılması ilə əmələ gəlmişdir. "-lik" şəkilçisi keyfiyyət, vəziyyət, mənsubiyyət mənası ifadə edir. Beləliklə, "səksənlik" "səksən olma vəziyyəti" kimi izah edilə bilər.
Sinonimləri: Qoca, yaşlı, səksən yaşında, yetmiş səkkizlik ( kontekstdən asılı olaraq).
Antonimləri: Gənc, cavan.