Sərfəli sifəti, əsasən iqtisadi və ya praktik baxımdan müsbət nəticələr verən, fayda gətirən hərəkət, əməl, əşya və ya hadisəni ifadə edir. Lüğətlərdə qeyd olunduğu kimi "xeyirli, mənfəətli, faydalı, əlverişli" mənalarını əhatə edir. Lakin bu mənaların hər biri müəyyən kontekstdə daha ön plana çıxa bilər.
Məsələn, "sərfəli iş" ifadəsi maddi mənfəət gətirən bir işə işarə edə bilər. Bu mənada "sərfəli" sözü "mənfəətli", "gəlirli" kimi sinonimlərlə əvəz oluna bilər. Ancaq "sərfəli qərar" deyəndə, qərarın yalnız maddi deyil, həm də digər cəhətlərdən (məsələn, vaxt qazancı, əməyin səmərəliliyi) faydalı olduğunu nəzərdə tuturuq. Bu kontekstdə "sərfəli" sözü "faydalı", "əlverişli", "optimal" kimi sözlərlə daha yaxşı ifadə oluna bilər.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "sərfləmək" felindən törədiyini görərik. "Sərfləmək" isə bir şeyi məqsədəuyğun şəkildə istifadə etmək, və ya xərcləmək mənasını verir. Beləliklə, "sərfəli" sözünün əsasında "minimum xərc ilə maksimum nəticə əldə etmək" fikri durur. Bu mənada "sərfəli" sözü resursların (vaxt, pul, enerji) səmərəli idarə olunması ilə əlaqələndirilir.
Cümlə içində istifadəsinə nümunələr:
- Bu alış-veriş çox sərfəli oldu.
- Yeni texnologiyanın tətbiqi işlərin daha sərfəli icrasına imkan yaradır.
- Bu yol sərfəli deyil, çox uzundur.
- Həmin vaxtda onun üçün ən sərfəli variant bu idi.
Göstərilən nümunələrdə gördüyümüz kimi, "sərfəli" sözü həm maddi, həm də qeyri-maddi mənfəət, fayda və ya əlverişliliyə işarə edə bilər. Kontekstə görə mənası dəyişsə də, əsas mahiyyətində resursların səmərəli istifadəsini və əldə edilən nəticənin müsbətliyini ifadə edir.