Sıçrayışvari (sifət və zərf) – Sözün əsas leksik mənası “sıçrayışlarla” olmaqla, hərəkət və ya inkişafın qeyri-müntəzəm, birdən-birə və ya fasilələrlə baş verməsini bildirir. Əsasən, kəskin, sürətli artım və ya dəyişikliyi ifadə etmək üçün istifadə olunur. Bu artım və ya dəyişiklik doğrusal deyil, mərhələli və ya qat-qat sıçrayışlarla gerçəkləşir. Sıçrayışlar arasında müəyyən fasilələr və ya durğunluq dövrələri ola bilər.
Etimologiya: Söz “sıçrayış” sözündən törəmişdir. "Sıçrayış" öz növbəsində hərəkət felindən - "sıçramaq" - əmələ gəlmişdir. "Sıçramaq" fəlinin kökü isə türk dillərinin ümumi leksikasına aiddir və birdən-birə yuxarıya doğru hərəkət etmək mənasını verir.
Mənaca nüanslar: "Sıçrayışvari" sözü, "tez", " sürətli", "kəskin" kimi sözlərdən fərqli olaraq, inkişafın doğrusal olmayan, fasilələrlə və ya mərhələlərlə gedişatını vurğulayır. Məsələn, “tez inkişaf” daimi artımı ifadə edərkən, "sıçrayışvari inkişaf" artımın fasilələrlə, müəyyən mərhələlərdə sürətlənməsi ilə xarakterizə olunmasını göstərir.
İstifadə nümunələri:
- Son illərdə ölkənin iqtisadiyyatı sıçrayışvari inkişaf etmişdir. (Burada inkişafın müəyyən dövrlərdə sürətləndiyi, lakin hər zaman eyni sürətlə davam etmədiyini ifadə edir.)
- Onun karyerası sıçrayışvari bir yüksəlişə sahib idi. (Karyerasının müəyyən məqamlarda kəskin yüksəldiyi, amma həmişə belə olmadiğı anlamına gəlir.)
- Temperatur sıçrayışvari olaraq dəyişdi. (Temperaturun birdən-birə yüksəlib ya da enməsi mənasını verir.)
- Şirkətin satışları sıçrayışvari artmışdır. (Satışlarda kəskin və sürətli artım olduğunu, ancaq bu artımın daim davam etmədiyini göstərir.)
Sinonimlər: Qeyri-müntəzəm, fasiləli, mərhələli, kəskin (bəzi kontekstlərdə).
Antonomlər: Doğrusal, daimi, sabit.