izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sınaq sözü Azərbaycan dilində geniş məna kəsb edən bir termindir. Əsasən "sınama işi", "imtahan" kimi başa düşülür, lakin kontekstə görə mənası dəyişə bilir. Lüğətlərdə əks olunan "sınama işi, imtahan" tərifi sözün yalnız bir tərəfini əks etdirir. Daha geniş mənada sınaq, bir şeyin keyfiyyətini, etibarlılığını, dözümlülüyünü və ya effektivliyini müəyyən etmək üçün aparılan hər hansı bir prosesi ifadə edir. Bu proses həm fiziki, həm də mənəvi, həm obyektiv, həm də subyektiv ola bilər.

Etimoloji baxımdan "sınaq" sözü, kökü türk dillərində olan "sına-" felindən törəmişdir. "Sına-" felinin əsas mənası "sınamaq", yəni bir şeyin keyfiyyətini yoxlamaq, onun əsl mahiyyətini üzə çıxarmaqdır. Bu felin müxtəlif əlavələrlə birləşməsindən "sınaq", "sınanma", "sınanmış" kimi sözlər əmələ gəlir.

Misal üçün, "Sınaqdan çıxmaq" ifadəsi, bir çətinliyi, maneəni uğurla aradan qaldırmaq, bir sınağı müvəffəqiyyətlə keçmək deməkdir. "Sınaq dövrü" ifadəsi isə, yeni bir şeyin effektivliyinin və ya keyfiyyətinin yoxlanıldığı bir müddəti bildirir. "Laboratoriya sınağı", "tibbi sınaq" kimi ifadələr isə konkret sahələrə aid sınaq proseslərini ifadə edir. Söhbətdə qeyd olunan "sınaq üçün xalça üstündə oynayan qızı çağırdım" cümləsində isə "sınaq" sözü qızın bacarığının, yetərliliyinin yoxlanılması mənasında işlənib.

Beləliklə, "sınaq" sözü çoxşaxəli bir mənaya malik olub, kontekstdən asılı olaraq müxtəlif situasiyalarda işlənə bilir. Sadəcə "sınama işi, imtahan" kimi tərif vermək onun zəngin leksik imkanlarını tam əks etdirmir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz