izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sıralama sözü "sıralamaq" fellindən törəmiş bir isimdir. Azərbaycan dilindəki lüğətlərdə sadəcə "sıralamaq" feli ilə əlaqəli şəkildə izah edilməsi, onun mənasının tam əhatəliliyini əks etdirmir. Sözün əsas mənası, müəyyən bir meyar və ya qaydaya əsasən obyektləri, hadisələri, anlayışları ardıcıl bir sıra üzrə düzülməsidir, sistemləşdirilməsidir. Bu ardıcıllıq müxtəlif əlamətlərə görə ola bilər: əlifba sırası, tarixi ardıcıllıq, ölçü, əhəmiyyət, qiymət və s.

Sözün daha geniş və dəqiq mənasını izah etmək üçün nümunələr vermək faydalıdır: Kitabxana kataloqunda kitabların sıralaması əlifba sırasına əsaslanır; olimpiya oyunlarında idmançıların sıralaması qazanılmış medalların sayına və növünə görə aparılır; tədqiqat nəticələrinin sıralaması əhəmiyyət dərəcəsinə görə aparıla bilər; işçilərin sıralaması əmək stajına və ya ixtisasına əsasən həyata keçirilir. Bu nümunələr göstərir ki, "sıralama" sadəcə bir sıra yaratmaq deyil, həm də bu sıranın əsasında duran meyarın və nizamın ifadəsidir.

Etymoloji baxımdan, "sıralamaq" feli türk dillərinin ortaq leksikasına aiddir. "Sır" kökü, "sıra", "nızam", "ardıcıllıq" mənalarını ifadə edir və "lamaq" əlavəsi isə hərəkət mənası əlavə edir. Beləliklə, "sıralamaq" əslində "sıraya düzəltmək", "nizamlamaq", "ardıcıllıq yaradmaq" mənalarını verir. Buna görə də, "sıralama" sözü yalnız obyektlərin ardıcıl düzülüşünü deyil, həm də bu düzülüşün yaradılması prosesini də ifadə edə bilər.

Cümlə içərisində istifadəsinə nümunələr:

  • Təqdimatda slaydların sıralaması çox vacibdir.
  • Verilənlərin sıralaması proqramlaşdırmada mühüm əməliyyatlardan biridir.
  • İmtahan nəticələrinin sıralaması elan olundu.
  • Şirkətdə işçilərin sıralaması maaş miqdarına görə aparılır.
  • Bu sıralamanın əsasında əsas meyar keyfiyyətdir.

Yekun olaraq, "sıralama" sözü sadəcə bir siyahı yaratmaqdan daha geniş bir məna daşıyır. O, müəyyən bir meyar əsasında yaradılan ardıcıllığı, sistemi və bu sistemin nizamını ifadə edir. Həm prosesi, həm də nəticəni əhatə edən geniş və çoxmənalı bir termindir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz