Sırtıqlaşma sözü "sırtıqlaşmaq" fellərindən törəmiş isimdir. "Sırtıqlaşmaq" fəaliyyətinin nəticəsini, prosesini və ya halını bildirir. Lüğətlərdə sadəcə felin törəməsi kimi qeyd olunsa da, mənasını daha geniş və dəqiq şəkildə izah etmək mümkündür.
Əsasən iki əsas mənada işlənir:
1. Fiziki Sırtıqlaşma: Bir-birinə sıxılaraq, arxası üstə üst-üstə düşmə, sıx bir yığın halına gəlmə. Məsələn: "Qış gecəsində donmuş insanlar soyuqdan qorunmaq üçün bir-birlərinə sıxılıb, sırtıqlaşmışdılar." Bu mənada sırtıqlaşma, qorunma, isinmə və ya sıxlıq hissi ilə əlaqələndirilir. Sözün bu mənası əsasən konkret, fiziki vəziyyətləri ifadə edir.
2. Məcazi Sırtıqlaşma: Bir-birinə oxşar, eyni və ya bənzər hadisələrin, proseslərin, fikirlərin və ya əşyaların bir yerdə yığılma və bir-birinə qarışma halı. Məsələn: "Dərslikdəki səhvlər bir-birinə sıxılmış, sırtıqlaşmışdı." Bu mənada sırtıqlaşma, qarışıqlıq, xaos, dəqiqsizliyə işarə edir. Sözün bu mənası daha çox abstrakt anlayışları ifadə edir. Həmçinin, rəqabətdə olan qrupların və ya şəxslərin bir-birinə yaxınlaşması, güc və təsirinin artması mənasında da istifadə oluna bilər. Məsələn, "Siyasi partiyalar seçkilərə yaxınlaşdıqca, bir-birlərinə qarşı sırtıqlaşma müşahidə olunur." Bu halda sırtıqlaşma rəqabət, mübarizə və bir-birinə yaxınlaşma mənasını verir.
Etimoloji baxımdan: "Sırtıq" sözü "sırt" kökünə "-ıq" şəkilçisinin artırılması ilə əmələ gəlmişdir. "-ıq" şəkilçisi mənsubiyyət, məxsusluq, əlaqə və ya keyfiyyət ifadə edir. Beləliklə, "sırtıqlaşmaq" "sırtla əlaqəli bir halda olmaq" kimi təfsir edilə bilər. "Sırtıqlaşma" isə bu əlaqəli halın nəticəsini, prosesini və ya vəziyyətini bildirir.
Sözün istifadəsindəki çalarların fərqinə varmaq üçün kontekstə diqqət yetirmək lazımdır. Yuxarıda verilən nümunələr sözün müxtəlif mənalarını və istifadə formalarını göstərməyə çalışır.