izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Simiclik (is.) sözü Azərbaycan dilində xəsisliyi, pul qazanmaq və saxlamaq məqsədilə həddən artıq qənaətcil olmağı bildirir. Lüğətlərdəki qısa izah əsasən sözün ümumi mənasını əks etdirir, lakin sözün kontekstdən asılı olaraq bir neçə nüansı ola bilər. Mənşəcə dəqiq məlum olmasa da, "sim" kökündən törəmiş ehtimal olunur və "az", "çox az" mənasını ifadə edən köklərlə əlaqələndirilə bilər. Beləliklə, simiclik "çox az vermək", "çox az xərcləmək" kimi mənaları da özündə əks etdirir.

Sözün mənası, işlənmə kontekstindən asılı olaraq, sadəcə pul məsələsinə deyil, ümumiyyətlə hər hansı bir şeyə qarşı xəsisliyə də aid edilə bilər. Məlumat verməkdə, kömək etməkdə, paylaşmaqda, və sair hər hansı bir şeydə xoşməramlı olmaqdan, səxavət göstərməkdən imtina etməyi ifadə edə bilər. Misal üçün, "o, dostlarına qənimətini simicliklə bölüşdürdü" cümləsində simiclik, qənimətin ədalətsiz və qeyri-kafi paylanmasını ifadə edir.

Ə. Haqverdiyev tərəfindən verilən misalda ("Sənin pulunun sayı-hesabı yoxdur; belə simiclik nəyə lazımdır?") simiclik, varlı bir insanın həddindən artıq qənaətcil olması, lazım olmayan yerlərdə pul xərcləməməyə çalışması kimi təqdim edilir. Bu kontekstdə söz, əxlaqi baxımdan mənfi bir xüsusiyyət kimi göstərilir. Yəni simiclik yalnız maddi ehtiyatların saxlanmasına deyil, həm də əxlaqi dəyərlərin, səxavətin və xoşməramlılığın çatışmazlığına işarə edə bilər.

Qısaca, simiclik sözü xəsisliyin müxtəlif nüanslarını özündə birləşdirən çoxmənalı bir sözdür və işlənmə kontekstindən asılı olaraq fərqli mənalar kəsb edə bilər. Həm maddi ehtiyatların saxlanılmasına, həm də insanın mənəvi keyfiyyətlərinə aid edilə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz