Ssenariçi sözü, Azərbaycan dilində "ssenari yazan", "ssenari müəllifi" mənasında işlənir. Lakin bu tərif, sözün əhatə etdiyi mənanı tam əks etdirmir. Daha dəqiq və geniş bir izah vermək üçün sözün etimologiyasına və müxtəlif kontekstlərdə işlənməsinə nəzər salmaq lazımdır.
Sözün əsası olan "ssenari" sözü italyan dilindən (scenario) gəlmişdir və əslində "səhnə", "mənzərə" mənalarını verir. Teatr və kinematoqrafiya sahəsində əsərin əsas süjet xəttini, hadisələrin ardıcıllığını, dialoqları və personajları əhatə edən yazılı əsər kimi məna qazanmışdır. Beləliklə, "ssenariçi" sözü, sadəcə bir yazıçını deyil, həm də bədii əsərin vizual və dramaturji tərəflərini nəzərə alaraq dramatik və ya filmlərin bədii əsasını yaradan yaradıcı şəxsi bildirir.
Ssenariçinin işi, yalnız dialoqlar yazmaqla məhdudlaşmır. O, həmçinin süjetin qurulması, personajların xarakterizə edilməsi, əsərin ümumi tonunun və atmosferinin müəyyən edilməsi, hadıselərin zaman və məkan koordinatlarının müəyyən edilməsi kimi vacib funksiyaları da yerinə yetirir. Bəzi hallarda ssenariçi, rejissorla sıx əməkdaşlıq edərək filmin və ya tamaşanın son formasının formalaşmasına da təsir göstərə bilir. Həmçinin, ssenari yazmaq prosesi yalnız yazı ilə məhdudlaşmır, tədqiqatlar, araşdırmalar, müxtəlif mənbələrdən istifadə etməyi tələb edir.
Ona görə də, "ssenariçi" sözünün "ssenari yazan, ssenari müəllifi" tərifi yetərsizdir. Daha tam və dəqiq tərif belə ola bilər: Ssenariçi - film, teatr tamaşası və ya digər audiovizual və ya səhnə əsərlərinin bədii əsasını yaradan, süjet xəttini, personajları, dialoqları və hadisələrin ardıcıllığını müəyyənləşdirən, əsərin vizual və dramaturji tərəflərini nəzərə alan yaradıcı şəxsdir.
Müxtəlif cümlələrdə işlənmə nümunələri:
- Gənc ssenariçi ilk tammetrajlı filminin ssenarisini yazır.
- O, təcrübəli bir ssenariçi olaraq, əsərin dramaturji quruluşuna xüsusi diqqət yetirirdi.
- Ssenariçinin yazdığı ssenari, rejissor tərəfindən yüksək qiymətləndirildi.
- Film, məşhur bir ssenariçinin əsərinə əsaslanır.