Süxur (ər. "səxr" sözünün cəmidir) Yer kürəsinin qabığını təşkil edən, təbii yolla əmələ gəlmiş, müxtəlif mineralların birləşməsindən ibarət qatı, bərk cisimdir. Süxurların tərkibi, strukturu və mənşəyi müxtəlifdir və bu xüsusiyyətlərə görə onlar bir-birindən fərqlənirlər. Yəni, süxur sadəcə bir neçə mineralın bir araya gəlməsi deyil, onların qarışığının, müəyyən geoloji proseslər nəticəsində uzun müddət ərzində formalaşmış mürəkkəb bir təbii təşkilidir.
Süxurların əmələ gəlməsinə görə üç əsas qrup ayrılır: maqmatik (ərinmiş maddənin soyuması nəticəsində əmələ gəlir), çökmə (çöküntülərin sıxılması və sementlənməsi ilə əmələ gəlir) və metamorfik (mövcud süxurların yüksək temperatur və təzyiq altında dəyişməsi nəticəsində əmələ gəlir) süxurlar. Hər bir qrup özünəməxsus mineraloji tərkib, struktur və mənşəyə malikdir. Məsələn, qranit maqmatik, qumdaşı çökmə, mərmer isə metamorfik süxura nümunədir.
Süxurların tərkibində olan mineralların növü və nisbəti süxurun fiziki və kimyəvi xassələrini müəyyən edir. Bu xassələrə rəng, sıxlıq, sərtlik, davamlılıq və s. aiddir. Süxurların öyrənilməsi geoloji proseslərin, Yer kürəsinin tarixinin və faydalı qazıntıların axtarışının əsasını təşkil edir. Süxurların tədqiqi müxtəlif elmi sahələrdə, o cümlədən geoloji kəşfiyyat, tikinti, sənaye və s. sahələrdə geniş tətbiq olunur.
Cümlədə nümunələr:
- Qafqaz dağlarının ətəklərində müxtəlif növ süxurlar müşahidə olunur.
- Tikinti üçün möhkəm süxurlar seçilməlidir.
- Geoloqlar həmin ərazidə yeni süxur yataqları aşkar etdilər.
- Bu süxurun tərkibində dəmir filizi var.