izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Süpürləşmək (f.): Bu fe'l, əsasən, qarşılıqlı bir mübarizəni, dava-dalaşı, bir-birinə hücum etməni, güclü və qızğın bir şəkildə qarşılaşmanı bildirir. Ancaq sadəcə "döyüşmək"dən fərqli olaraq, süpürləşməkdə daha çox qarışıqlıq, dəstə-dəstə olma, hərəkətin sürətli və qarışıq olması ön plana keçir. "Süpürmək" fellə əlaqəli olaraq, bir şeyin hər tərəfə səpələnməsi, dağılması, toqquşma və qarışıqlıq hissi də ifadə olunur. Belə ki, süpürülən toz-torpaq kimi, döyüşən tərəflər də bir-birinə qarışıb, qarşılaşırlar. Bu səbəbdən, "süpürləşmək" sadəcə fiziki döyüşü deyil, həm də ideoloji, siyasi və ya digər səbəblərdən irəli gələn kütləvi və qarışıq mübarizələri ifadə edə bilər.

Etimologiya: Sözün kökü "süpürmək" fellə bağlıdır. "Süpürmək" fellinin mənası, bir səthi təmizləmək, üzərindəki əşyaları bir yerə yığmaq və ya dağıtmaqdır. "Süpürləşmək"də isə bu məna metaforik olaraq işlənir. Döyüşən tərəflər bir-birini "süpürür", bir-birini hər tərəfə səpələyir, vəziyyət qarışıq və nəzarətsiz hala düşür.

Cümlədə işlənməsi:

  • Pəhləvanlar süpürləşdilər: Bu cümlədə süpürləşmək sözü, güclü və qızğın bir qarşılaşmanı, pəhləvanların bir-birinə hücum edərək qarışıq bir döyüşə girmələrini ifadə edir.
  • Uşaqlar torpaqdan sümüyü götürəndə bir-birinə aman vermir, süpürləşib yerə: Bu cümlədə isə süpürləşmə sözü, uşaqların sümüyə görə bir-birinə qarışıq şəkildə hücum etmələrini, bir-birini itələyib-tərəyərək yerə yıxılmalarını göstərir. Burada "süpürülmə" mənası daha açıq şəkildə görünür.
  • Rəqib komandalar arasında mübahisə süpürləşməyə çevrildi: Bu cümlədə süpürləşmə, başlanğıcda kiçik bir mübahisənin böyük, nəzarətsiz bir qarşıdurmaya çevrilməsini bildirir.

Qısacası, "süpürləşmək" sözü, sadəcə döyüşü deyil, qızğın, qarışıq, və nəzarətsiz bir vəziyyəti, kütləvi qarşıdurmanı ifadə edən rəngarəng bir fe'ldir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz