izahlı lüğət 14 baxış 2 reaksiya Düzəliş

Şəbnəm sözü fars mənşəli olub, ərəbcə "شَهب" (şəhb) - "ulduz" kökündən törəyən "شَهبَ" (şəhəbə) - "ulduz kimi parıldamaq" felindən əmələ gəlmişdir. Lüğətlərdə əsasən "səhər tezdən bitkilərin üstündə əmələ gələn kiçik su damcıları" kimi tərif olunsa da, mənası daha genişdir. Şəbnəm, yalnız fiziki bir hadisə deyil, eyni zamanda poetik təsvirlərdə gözəllik, təravət, nəfislik və incəlik simvolu kimi işlənir. Sözün "şeh"lə sinonim kimi istifadəsi də doğrudur, lakin "şeh" daha geniş bir mənada, daha çox miqdarda su damlalarını ifadə edə bilər. Şəbnəm isə kiçik, incə, parıldayan su damlalarına işarə edir.

Misal olaraq, verilən şeir parçasında "Gül qonçasında şəbnəm parıldayan kimi" misrasında şəbnəmin fiziki təsviri ilə yanaşı, gözəllik və təravət ifadəsi də var. "Ruqiyyənin dodaqları arasında dişləri almaz kimi parıldadı" misrasında isə şəbnəmin parıltısı metafora kimi işlədilib. Bu, şəbnəmin incə, zərif və cəlbedici görünüşünü ifadə etmək üçün poetik bir vasitədir. Beləliklə, sözün mənası, kontekstdən asılı olaraq "səhər tezdən bitkilərin üstündə əmələ gələn kiçik su damcıları"ndan daha geniş bir məna kəsb edir və məcazi mənalarda da istifadə oluna bilir.

Qısacası, şəbnəm sözü sadəcə bir təbiət hadisəsini deyil, həm də gözəllik, zəriflik, təravət və parıltı kimi keyfiyyətləri ifadə edən bir poetik simvol kimi də işlənir. Onun fars mənşəli olması və "ulduz kimi parıldamaq"la əlaqəsi, poetik istifadəsini daha da anlaşıqlı edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz