Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "şıltaqlıq" sözü ümumiyyətlə "şıltaq" sözünün (birinci mənasında) mənasını əks etdirən bir isim kimi izah edilir. Lakin bu izah kifayət qədər geniş və dəqiq deyil. Daha dəqiq və geniş bir izah aşağıdakı kimidir:
"Şıltaqlıq" əsasən, özbaşınalıq, əsassız inciklik, qəzəb və ya istəklərin tez-tez dəyişməsi ilə səciyyələnən davranış və xasiyyət xüsusiyyətidir. Bu, şıltaq insanın davranışının daha geniş miqyaslı təsviridir. Yəni, şıltaqlıq, tək-tək şıltaq hərəkətlərdən ibarət deyil, daha çox şıltaqlıq xüsusiyyətinin bir bütöv kimi ifadəsidir. Bu xüsusiyyət həm uşaqlarda, həm də böyüklərdə müşahidə oluna bilər.
Məsələn, "Mən onu özümdən razı salmaq üçün hər işi bacarardım, nə inad, nə də şıltaqlığa yol verməzdim" cümləsində şıltaqlıq özbaşınalıq, əsassız istəklərin sərgilənməsi, qəzəb tutması mənasında işlənir. Burada şıltaqlığa yol verməmək öz istəklərinə tabe olmamaq, səbirli və anlama ilə yanaşmaq mənasını daşıyır.
Digər nümunələrə baxaq:
- Uşağın şıltaqlığı valideynləri bezdirmişdi. (Bu cümlədə şıltaqlıq uşağın əsassız tələbləri, əhval-ruhiyyə dəyişikliyi və əsəbiliyi kimi təzahür edir.)
- Onun şıltaqlığına dözmək çətin idi. (Burada şıltaqlıq davamlı, əsəbi və özbaşına davranış kimi təsvir olunur.)
- Şıltaqlığı ilə məşhur olan xanımın davranışı hər kəsi təəccübləndirdi. (Bu cümlədə şıltaqlıq xarakterin özünəməxsus bir xüsusiyyəti kimi vurğulanır.)
Beləliklə, "şıltaqlıq" sözünün mənası sadəcə "şıltaq" sözünün isim forması deyil, daha geniş məna daşıyır və müxtəlif kontekstlərdə fərqli çalarlarla istifadə oluna bilər. Etimalogiyasına gəldikdə isə, sözün kökü və əmələ gəlmə tarixi haqqında əlavə araşdırmalar tələb olunur.