Şırmanma sözü "şırmanmaq" felindən törəmə bir isimdir. Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində sadəcə olaraq "şırmanmaq" felindən törəmə kimi qeyd olunsa da, mənasını daha dəqiq və geniş şəkildə izah etmək mümkündür.
Əsasən "şırmanmaq" feli sürüşmə, yerindən tərpənmə, sürüşərək yıxılma mənalarında işlənir. Buna görə də, "şırmanma" sözü bir neçə məna çalarında istifadə oluna bilər:
1. Sürüşmə hərəkəti: Bir cismin, bir səthin digər bir səth üzərində sürüşərək hərəkət etməsi. Məsələn, "Buzlu yolda maşının şırmanması qaçılmaz idi." burada "şırmanma" maşının buz üzərində idarə olunmaz şəkildə sürüşməsini bildirir.
2. Yıxılma: Sürüşmə nəticəsində yıxılma. "Ayağı şırmanaraq yıxıldı." cümlesində "şırmanma" yıxılmadan əvvəlki sürüşmə hərəkətini ifadə edir.
3. Sərbəst düşmə: Bəzən "şırmanma" bir şeyin sərbəst şəkildə, nəzarətsiz bir şəkildə aşağı düşməsini də ifadə edə bilər. Məsələn, "Qayadan şırmanması hər kəsi qorxuya saldı." burada "şırmanma" bir cismin qayadan aşağıya doğru nəzarətsiz düşməsini ifadə edir.
4. Mexaniki bir prosesdə sürüşmə: Texniki terminologiyada "şırmanma" mexaniki hissələrin bir-birinə nisbətən sürüşmə hərəkətini ifadə edə bilər.
Sözün mənşəyi türk dillərinin ortaq leksikasına aiddir. "Şır-" kökü sürüşmə, tərpənmə mənalarını ifadə edir. "-ma" isə isim əlavəsidir.
Beləliklə, "şırmanma" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, əsasında sürüşmə, yıxılma və ya nəzarətsiz düşmə kimi mənalar yatır. Sözün istifadə dairəsi gündəlik dil, texniki terminologiya və ədəbi dildə fərqli kontekstlərdə genişdir.