Şişmanca sifəti, əsasən "şişman" sözünün zəiflədilmiş, yumşaldılmış və ya azaldılmış variantı kimi istifadə olunur. "Şişman" sözü kəskin, hətta mənfi bir konnotasiya daşıyarkən, "şişmanca" bu konnotasiyanı azaldır və daha neytral, bəzən isə məhəbbət dolu bir ifadə kimi qəbul edilə bilər. "Bir qədər şişman", "bir qədər kök", "dolğun" kimi sinonimlərlə ifadə olunan mənanı daha incə şəkildə ifadə edir. Bu, yalnız fiziki görünüşü deyil, həm də bədənin quruluşunu ifadə edə bilər; bədənin dolğunluğunu, ətli olmasını vurğulayır.
Etimoloji baxımdan "şişmanca" sözü "şişman" sözünün "-ca" şəkilçisi ilə törəməsidir. "-ca" şəkilçisi azaltma, yumşaltma və ya təqribənlik mənası verir. Beləliklə, "şişmanca" "tamamilə şişman" deyil, "bir qədər şişman" mənasını ifadə edir. Bu, danışanın təsvir etdiyi şəxsin şişmanlığını vurğulamaq istəməməsi, daha incə və ehtiyatlı bir ifadə seçməsi ilə əlaqədardır.
Cümlədə necə işləndiyi nümunələr:
- "Qonaq şişmanca bir adam idi." - Bu cümlədə "şişmanca" sözü qonağın şişman olduğunu, ancaq həddindən artıq şişman olmadığını bildirir. "Şişman" sözü ilə müqayisədə daha yumşaq və incə bir ifadədir.
- "Bu sırada şişmanca, ortaboylu, ciddi simalı Məcid əfəndi..." - Bu cümlədə "şişmanca" sözü Məcid əfəndinin bədən quruluşunun bir xüsusiyyətini qısa və aydın şəkildə təsvir edir. Digər sifətlərlə birlikdə Məcid əfəndinin portretinin təşkilində iştirak edir.
- "Körpənin şişmanca yanaqları var idi." - Bu cümlədə "şişmanca" sözü körpənin sağlamlıq vəziyyətinin bir göstəricisi kimi, sevimli, sağlam bir görünüşü ifadə edir. Bu kontekstdə mənfi konnotasiya tamamilə yoxdur.
Yekun olaraq, "şişmanca" sözü "şişman" sözünün daha yumşaq, azaldılmış və kontekstə uyğun olaraq müxtəlif konnotasiyalara malik variantıdır. Onun istifadəsi danışanın təsvir etdiyi şəxsə münasibətindən və nitq vəziyyətindən asılıdır.