Şüalanma (şüa + -lanma) – Azərbaycan dilində işlənən, əsasən fizika sahəsində geniş mənada istifadə olunan bir termindir. Mənşəcə "şüa" sözündən törəmədir. "Şüa" isə ərəb mənşəli olub, işıq, nur, parıltı mənalarını ehtiva edir. "-lanma" isə fellərin isimləşmə şəkilçisidir, prosesi və ya hərəkəti bildirir.
Birinci mənası ümumiləşdirilmiş, daha geniş bir məna kəsb edir. Bu mənada şüalanma, hər hansı bir enerjinin dalğa və ya hissəcik şəklində yayılmasını ifadə edir. Bu, elektromaqnit şüalanması (məsələn, radio dalğaları, görünən işıq, rentgen şüaları, qamma şüaları), səs dalğaları, istilik şüalanması və ya atom nüvəsindən, radioaktiv maddələrdən yayılan ionlaşdırıcı hissəcikləri (alfa, beta, neytron) əhatə edə bilər. Məsələn, “Günəşin şüalanması Yer kürəsinin iqliminə təsir göstərir.” və ya "Televiziya qülləsindən radio şüalanması yayılır." cümlələrində şüalanma bu geniş mənada işlənmişdir.
İkinci mənası isə daha spesifik olub, fizikanın radioaktivlik sahəsinə aiddir. Bu mənada şüalanma, radioaktiv elementlərin atom nüvələrinin parçalanması nəticəsində alfa, beta və ya qamma şüalarının yayılmasını bildirir. Bu proses ionlaşdırıcı şüalanma adlanır və canlı orqanizmlərə zərərli təsir göstərə bilər. Məsələn, "Çernobıl fəlakəti nəticəsində güclü şüalanma baş verdi." və ya "Tibbdə şüalanma müalicəsi tətbiq olunur." cümlələrində şüalanma bu mənada işlənmişdir. Bu mənada şüalanma, atomun nüvəsindən ayrılan yüksək enerjili zərrəciklərin və ya elektromaqnit şüalarının yayılması prosesidir. Bu proses radioaktiv maddələrdən, nüvə reaktorlarından və digər nüvə proseslərindən baş verə bilər.