Şücaət (ər. شجاعة - şucā'a) - igidlik, cəsarət, rəşadət, qorxusuzluq, cəngavərlik, mərdlik, qoçaqlıq, bahadırlıq kimi mənaları əhatə edən bir söz olub, əsas etibarilə fiziki və mənəvi güc tələb edən təhlükəli və ya çətin vəziyyətlərdə özünü göstərən qəhrəmanlıq və cəsarət keyfiyyətini bildirir. Bu, sadəcə olaraq fiziki güc və ya döyüş bacarığı ilə məhdudlaşmır; əksinə, mənəvi güc, qətiyyət, prinsipial mövqe və özünə inamın da təzahürüdür.
Lüğətlərdə sadəcə sinonimlərlə ifadə edilməsi onun çoxşaxəli mənasını tam əks etdirmir. Şücaət, məsələn, döyüş meydanında düşmənlə üz-üzə gəlmək kimi açıq-aşkar nümayiş etdirilə bilər, eyni zamanda, haqsızlığa qarşı çıxmaq, çətin vəziyyətdə öz prinsiplərinə sadiq qalmaq, ədalət uğrunda mübarizə aparmaq kimi daha incə formada da özünü göstərə bilər. Yəni, şücaət həm xarici təhdidlərə qarşı müqavimət, həm də daxili maneələri dəf etmək qabiliyyəti deməkdir.
Misal üçün, "Səxavət olmayan kəsdə şücaət feli nadirdir" cümləsində şücaətin yalnız fiziki cəsarətdən ibarət olmadığı, ədalətli olmaq, səxavətli olmaq kimi mənəvi keyfiyyətlərlə sıx bağlı olduğu vurğulanır. Yəni, həqiqi şücaət, yalnız fiziki gücə əsaslanan bir davranış deyil, mənəvi cəsarət və prinsiplərə sadiqliyi də özündə birləşdirir.
Şücaət sözü müxtəlif kontekstlərdə fərqli çalarlarda işlənə bilər. Məsələn, "O, şücaəti ilə düşməni məğlub etdi" cümləsində fiziki və mənəvi cəsarət, "Onun şücaəti hər kəsi heyran etdi" cümləsində isə daha çox qəhrəmanlıq və cəsarət önə çəkilir. "Şücaətli bir əsgər olaraq, vətəninə sadiq qaldı" cümləsində isə vətənə sədaqət və mübarizə ruhu ilə əlaqələndirilir.
Nəticə olaraq, şücaət sadəcə “igidlik” mənasından daha geniş bir anlayışdır və müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalar kəsb edə bilir. Onun mənəvi və fiziki cəsarəti, qətiyyəti və prinsiplərə sadiqliyi özündə birləşdirən bir keyfiyyət olduğunu vurğulamaq lazımdır.