izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

T hərfi Azərbaycan əlifbasının iyirmi yeddinci hərfidir. Fonetik olaraq, alveolyar, sürtünməli, səssiz bir samitdir. Yəni, dilin ön hissəsinin alveol divarına toxunması ilə əmələ gəlir və səs çıxarmaq üçün havanın axınına mane olur. Səssiz olması, hərfdən səsin özbaşına çıxmaması deməkdir; səsin əmələ gəlməsi üçün saitlərin köməyinə ehtiyac duyulur.

Əlifbadakı yeri ilə yanaşı, "T" hərfinin morfoloji və sintaksis funksiyaları da vardır. O, sözlərin əsasını, kökünə əlavə olaraq qoşmaların və şəkilçilərin əlavə edilməsi yolu ilə yeni sözlərin meydana gəlməsində iştirak edir. Məsələn, "oxu", "yazı", "getmə" kimi sözlərdə "T" hərfi, müvafiq olaraq, feillərə zaman və şəxs bildirən şəkilçilər əlavə edərək, sözün formasını və mənasını dəyişdirir.

Onomastikada da "T" hərfi geniş yayılmışdır. Çoxlu sayda şəxs adlarında, coğrafi adlarda və toponimlərdə rast gəlinir (məsələn, Təbriz, Talış, Timur, Tofiq). Bu da onun dilin inkişafında və mədəniyyətə inteqrasiyasında mühüm rol oynadığını göstərir. Həmçinin, "T" hərfi, texniki terminologiyada, riyazi və fiziki formulalarda, kimyəvi elementlərin simvollarında (məs., Titan - Ti) da istifadə olunur.

Qeyd etmək lazımdır ki, "T" hərfinin yazılışı əlifbadan asılı olaraq bəzi dəyişikliklərə məruz qala bilər. Lakin latın əlifbasının əsas variantlarında formasında əhəmiyyətli fərqlər yoxdur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz