Tabaqlanmaq felinin Azərbaycan dilindəki mənası, sadəcə "tabaq kimi enli-yastı olmaq; açmaq" ifadəsindən daha geniş və dəqiq şəkildə izah edilə bilər. Lüğətlərdəki qısa izahlar, sözün kontekstdən asılı olaraq qazana biləcəyi incə mənaları tam əks etdirmir. Əslində, "tabaqlanmaq" sözü əsasən bitki və bənzər varlıqların forma dəyişdirməsini, yəni qatlanmış vəziyyətdən açılıb yayılmasını bildirir. Bu, sadəcə yastılaşmaq deyil, həm də bir növ genişlənmə, açılma, səpələnərək yayılma prosesini əhatə edir.
Etimalogiyasına nəzər salsaq, "tabaq" sözünün "dəyirmi, yastı qab" mənasını daşıdığını görərik. "Tabaqlanmaq" isə bu "dəyirmi, yastı" formasının əldə edilməsi prosesini, yəni bir şeyin qatlanmış vəziyyətdən düzələrək tabağa bənzər bir formaya girməsini ifadə edir. Bu forma həm də genişlənmə, açılma ilə müşayiət oluna bilər. Məsələn, bir çiçək qönçədən açarkən "tabaqlanmaq" feli onun ləçəklərinin genişlənib yayılmasını, yastı bir forma almasını ifadə edə bilər.
Cümlə içində istifadəsi də bu mənanı dəstəkləyir. Verdiyiniz nümunədəki "qızılgül kolları… tabaqlanıb açır" ifadəsi, qızılgüllərin qönçələrinin açılıb, ləçəklərinin genişlənib yastı bir forma almasını, eyni zamanda ətrafa doğru yayılmasını təsvir edir. Başqa bir nümunə olaraq, "Günəş şüaları səhər tezdən tabaqlanıb yayıldı" cümləsində, günəş şüalarının yayılma prosesi "tabaqlanmaq" felinin köməyi ilə ifadə olunur. Yəni, şüalar sanki qatlanmış vəziyyətdən açılır və geniş bir əraziyə yayılırlar.
Qısacası, "tabaqlanmaq" felinin mənası sadəcə yastılaşma ilə məhdudlaşmır. Bu, bir varlığın qatlanmış vəziyyətdən açılıb yayılması, genişlənməsi və yastı bir forma almasını ifadə edən daha zəngin bir məna daşıyır və əsasən bitki və təbiət hadisələrinin təsvirində istifadə olunur.