izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tağalaq sözü Azərbaycan dilində "taqqanaq" sözünün sinonimi olaraq işlənir. Lakin, sadəcə sinonim olmaqdan kənara çıxaraq, mənasını daha dəqiq və geniş şəkildə izah etmək mümkündür. "Tağalaq", əsasən, qırıla bilən, parçalanmağa meylli, sərt olmayan, yumşaq və ya xırda parçalar halında olan bir qida maddəsinin, xüsusilə də çörəyin, adətən də uşaqlar tərəfindən asanlıqla qırılıb yeyilə bilən hissələrini ifadə edir. Bu hissələr, bir-birinə bağlı olsa da, asanlıqla ayrıla biləcək qədər zəif bağlıdırlar. Məsələn, çörəyin qırıntıları, biraz sərt qırılmış çörəyin yumşaq hissələri, ya da nazik, incə doğranmış çörək parçaları "tağalaq" kimi ifadə oluna bilər. "Taqqanaq" isə daha çox bütöv bir şeyin, bir-birinə bağlı hissələrdən ibarət olan bir cismin, sallanaraq düşə biləcək və ya qırılma təhlükəsi olan bir halını ifadə edir.

Misal olaraq göstərilən cümlədəki "uşağın əlindəki tağalaq çörəklər" ifadəsi, uşağın əlindəki, qırıla bilən, xırda parçalar halında olan çörək qırıntılarını və ya çörək parçalarını bildirir. Bu, "taqqanaq çörəklər" ifadəsindən fərqlənir, çünki "taqqanaq" çörəyin düşmə təhlükəsi olan bir vəziyyətini ifadə edə bilər, halbuki "tağalaq" çörəyin fiziki xüsusiyyətini ifadə edir. Dolayısıyla, "tağalaq" daha çox çörəyin teksturasını, forma və ölçüsünü, "taqqanaq" isə onun hərəkət vəziyyətini ifadə edir.

Sözün etimologiyasına gəldikdə, "tağalaq" sözünün mənşəyi tam aydın deyil, lakin "tağ" kökünə bağlı ola bilər. "Tağ" sözünün bir mənası "qırıntı, parçalanmış hissə" kimi izah oluna bilər və bu, "tağalaq" sözünün mənası ilə əlaqəlidir. Lüğətlərdə dəqiq etimoloji açıqlama olmaması, sözün dialektal xarakter daşıdığını göstərə bilər.

Müxtəlif cümlələrdə "tağalaq" sözünün necə işləndiyinə dair daha çox nümunə:

  • Uşaq əlindəki tağalaq çörəkləri səpələdi.
  • Qurabiyənin tağalaqları çox dadlı idi.
  • Toyuq ətini kiçik, tağalaq parçalara doğrayın.

Bu nümunələr göstərir ki, "tağalaq" sözü müxtəlif qida maddələri üçün də işlənə bilər və əsasən, incə, qırılmağa meylli, xırda parçaları ifadə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz