Tahir sözü ərəb mənşəlidir və qədim Azərbaycan dilində "təmiz", "pak", "günahsız", "müqəddəs" mənalarında işlənmişdir. Köklü söz olan "ṭāhir" (طاهر) felindən törəmişdir və əslində "təmizlik", "paklıq" vəziyyətini bildirir. Lüğətlərdə sadəcə "təmiz", "pak" mənaları qeyd olunsa da, bu sözün daha geniş semantik sahəsi vardır. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilir.
Məsələn, "Tahir qəlbi olan insan" ifadəsində "Tahir" sözü insanın daxili aləminin təmizliyini, paklığını, günahsızlığını, riyakarlıqdan uzaqlığını, yüksək əxlaqını ifadə edir. Bu mənada "təmiz" və "pak" sözləri yalnız fiziki təmizliyi deyil, ruhi təmizliyi də əhatə edir. "Tahir su" deyərkən isə yalnız fiziki təmizlik nəzərdə tutulur.
Tarixi mənbələrdə, xüsusilə dini ədəbiyyatda "Tahir" adı tez-tez istifadə olunur. Bu istifadədə sözün müqəddəslik, ilahi təmizlik, günahsızlıq kimi daha yüksək mənaları ön plana keçir. Ad kimi istifadəsi də bu məna ilə bağlıdır, yəni valideynlər övladlarına bu adı, onun mənəvi kamillik arzusunu ifadə etmək məqsədilə qoymuşlar.
Müasir Azərbaycan dilində "Tahir" adı daha çox öz ad kimi işlənir, lakin əvvəlki geniş mənalarını tamamilə itirməmişdir. Kontekstdən asılı olaraq "təmiz", "pak", "günahsız", "müqəddəs", "saf" kimi müxtəlif çalarlarda anlaşıla bilər. Məsələn, "Tahir məkan" deyərkən, ətraf mühitin fiziki təmizliyi, ya da ruhi bir sakitlik və sükunət məkanı nəzərdə tutula bilər.