izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Taqqıldatmaq felinin Azərbaycan dilindəki mənası, sadəcə "bir şeylə vuraraq taqqıltı səsi çıxartmaq; döymək" olaraq təqdim edilməkdən daha geniş və dəqiq şəkildə izah edilə bilər. Bu fel, əsasən səs-küyün, xüsusilə də sürətli və ritmik təkrarlanan vurmalar nəticəsində yaranan səsin ifadəsində işlənir. "Döymək" felindən fərqli olaraq, "taqqıldatmaq" daha çox yüngül, səthi və tez-tez təkrarlanan vurmaları ifadə edir. Qapıya yumruqla vurmaq "döymək"lə, qapını sürətli və ritmik şəkildə barmaqla vurmaq isə "taqqıldatmaq"la ifadə olunar.

Felin mənşəyi haqqında dəqiq məlumat vermək üçün əlavə araşdırma tələb olunsa da, onun onomatopoetik (səs təqlidi) köklərə malik olması ehtimalı yüksəkdir. Yəni, sözün özünün "taqq-taqq" kimi təkrarlanan səs təqlidi ilə əlaqəsi vardır. Bu səs, bir çox səthə yüngül zərbələrin səsini ifadə edir. Buna görə də, "taqqıldatmaq" felinin mənası, vurmanın şiddətini deyil, onun səs xüsusiyyətlərini önə çəkir.

Felin cümlədə işlənməsinə nümunələr:

  • Uşaq həyəcanla qapını taqqıldatdı.
  • Quş ağacın gövdəsini dimdiyi ilə taqqıldatır.
  • Yağış damlaları pəncərəni taqqıldadırdı.
  • O, qəflətən qapını taqqıldataraq otağa girdi.
  • Ayaqları ilə yerə taqqıldadaraq, əsəbləşdiyini göstərdi.

Gördüyümüz kimi, "taqqıldatmaq" felinin işlədilməsi müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənaların ifadə olunmasına imkan verir. Hər bir halda, vurmanın yüngül, sürətli və ritmik olması ön plana çəkilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz