izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Taya sözü Azərbaycan dilində ümumiyyətlə üst-üstə yığılmış, yığcam şəkildə düzülmüş müxtəlif materialları ifadə edir. Lüğətlərdəki "ot, taxıl, saman, odun və s. qalağı (yığını)" tərifi əsas mənasını əks etdirir, lakin daha geniş kontekstdə istifadə edilə bilər. Mənası yığılmış əşyaların həcminə və növünə görə dəyişir. Məsələn, "taxıl tayası", "küləş tayası" kimi ifadələr spesifik növ tayaları təsvir edir.

Etimalogiyasına gəldikdə, "taya" sözünün kökü türkcədir və "yığmaq", "qalaqlamaq" mənalarını ifadə edən fel kökləri ilə əlaqəlidir. Bu mənada, "taya" sözü sadəcə yığın deyil, həm də yığılma hərəkətini, prosesini özündə əks etdirir. Qalaqlanmış əşyaların formasından asılı olmayaraq, onların yığılmış, bir yerdə toplanmış halını ifadə edir.

Sözün müxtəlif cümlələrdə işlənməsinə baxaq: "Taxıl tayası tarlada günəşin altında quruyurdu." bu cümlədə "taya" sözü taxılın yığılıb qurudulması üçün düzülmüş yığının özünü bildirir. "Evə daxil olduqda, odun tayasının yanında bir stul gördüm." bu cümlədə isə "taya" sözü yığılmış odun qalağını ifadə edir. "Bir tərəfdən tayanın dibində su bardağı, çörək düyünü..." bu nümunədə isə "taya"nın mənası genişlənir və həmin yığının yanında yerləşən əşyaları göstərmək üçün istfadə olunur. Yəni, burada "taya" sadəcə yığın deyil, həm də ətrafdakı əşyaların yerləşdiyi məkanı ifadə edir. Bu da sözün məcazi mənasının olduğunu göstərir.

Nəticə olaraq, "taya" sözü sadəcə "yığın" mənasından daha geniş bir mənaya malikdir. O, yığılmış əşyaların həcmini, formasını, yerləşməsini və hətta ətrafındakı əşyalarla əlaqəsini də özündə əks etdirə bilər. Sözün istifadə sahəsi geniş olub, həm konkret, həm də məcazi mənalarda işlənə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz