Təkdir (ər. تقدير) sözü Azərbaycan dilində əsasən “pisləmə, qəbahətləndirmə, danlama, bəyənməmə” mənalarında işlənir. Lüğətlərdəki qısa izah, sözün zəngin məna çalarlarını tam əks etdirmir. Əslində təkdir, bir hərəkəti, əməli, vəziyyəti, və ya şəxsi qiymətləndirməni ifadə edir. Bu qiymətləndirmə isə mütləq mənfi deyil, bəzən müsbət mənada da işlənə bilər, lakin əsasən mənfi qiymətləndirməni ifadə edir.
Sözün ərəb dilindən gəldiyini nəzərə alsaq, onun kökünə (ق د ر) baxmaq lazımdır. Bu kök “qiymət vermək”, “ölçmək”, “təyin etmək” mənalarını verir. Beləliklə, təkdir, bir şeyin dəyərinin, əhəmiyyətinin bilinməsini və ifadəsini ifadə edir. Bu ifadə həm müsbət, həm də mənfi ola bilər. Lakin Azərbaycan dilində əsasən mənfi mənada, yəni pisləmə, qınama mənalarında işlənir.
Misal üçün, "Onun əməllərini təkdir etdi" cümləsində təkdir, şəxsin hərəkətlərini pisləməni bildirir. Ancaq “Alimlərin əsərlərini yüksək təkdir etdi” cümləsində isə təkdir, müsbət qiymətləndirmə, yəni tərif mənasında işlənmişdir. Bu cür istifadə üslub etibarilə daha az rast gəlinən bir haldır.
Verilən nümunə cümləsi olan "Tiflisdə “Molla” nın intişarı şəriətmədarların əlinə təkdir çomağı verdi" cümləsində "təkdir çomağı" ifadəsi, şəriətmədarların "Molla" nın yayılmasını pisləmək üçün onlara güc və imkan verdiyini və bu yayılmanı qarşısını almaq üçün aktiv addımlar atacaqlarını göstərir. Bu ifadədə təkdir, pisləmə, qınama və bununla yanaşı mübarizə aparmaq üçün vasitə, imkan mənalarını da özündə əks etdirir.
Yekun olaraq, təkdir sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, əsasən bir hərəkət, əməl, və ya şəxsi mənfi qiymətləndirmə, pisləmə, qınama kimi başa düşülür. Lakin nadir hallarda, müsbət qiymətləndirmə, tərif mənasında da işlənə bilər.