Təmizcə sözü Azərbaycan dilində sifət və zərf kimi işlənən bir sözdür. Lüğətlərdə sadəcə "çox təmiz, lap təmiz; təmiz" kimi izah edilməsinə baxmayaraq, mənası və işlənmə sahəsi daha genişdir. Əslində, "təmizcə" sadə "təmiz" sözündən artıq bir məna kəsb edir. "Təmiz" mücərrəd təmizliyi ifadə edərkən, "təmizcə" təmizliyin dərəcəsini və bəzən keyfiyyətini vurğulayır. Daha doğrusu, "təmizcə" sözü "çox təmiz" mənasından əlavə olaraq, təmizliyin səliqəli, gözəl, xoşagələn bir tərzdə olması anlamını da özündə ehtiva edir. Yəni yalnız fiziki təmizlik deyil, həm də əxlaqi, mənəvi təmizlik mənasında da işlənə bilər.
Sözün etimologiyasına baxdıqda, "-cə" şəkilçisinin artırma və artıqlama mənası verdiyini görürük. Bu şəkilçi sözün əsas mənasını gücləndirir və vurğulayır. Beləliklə, "təmizcə" sözü sadəcə miqdarca çoxluğunu deyil, həm də keyfiyyətini ifadə edir. Misal üçün, "təmiz otaq" və "təmizcə otaq" ifadələrini müqayisə etsək, ikinci ifadədə otağın yalnız təmiz olmaması, həm də çox təmiz, səliqəli və gözəl olması vurğulanır.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Evimiz təmizcə idi, hər şey yerli-yerində idi.
- O, təmizcə paltarlar geyinmişdi.
- Əllərini təmizcə yuyub, süfrəyə əl atdı.
- Ürəyi təmizcə, fikirləri pak idi.
Gördüyümüz kimi, "təmizcə" sözü həm fiziki, həm də mənəvi təmizlik mənalarında işlənə bilir və hər iki halda da təmizliyin dərəcəsini və keyfiyyətini vurğulayır. Verilən nümunədəki "[Seyid:] [Mehmanxanada] təmizcə, pakizə müsəlman nömrələri saxlayıram" cümləsində isə həm fiziki təmizlik, həm də mənəvi təmizlik (pakizəlik) mənaları birlikdə işlənmişdir. Seyid, burada qonaqların qalacağı otaqların həm təmiz, həm də mənəvi cəhətdən təmiz, yəni müsəlmanların adətlərinə uyğun olmasını vurğulayır.