Tənəkəçi sözü Azərbaycan dilində peşə adı kimi işlənir və əsasən tənəkədən müxtəlif əşyalar hazırlayan sənətkarı bildirir. Lüğətlərdə sadəcə "tənəkədən müxtəlif şeylər qayıran usta, dəmirçi" kimi qısa izahı olsa da, mənanı daha dəqiq və geniş şəkildə izah etmək mümkündür.
Tənəkəçinin fəaliyyət sahəsi tənəkənin emalı və ondan müxtəlif məişət əşyalarının, qabların, alətlərin və s. hazırlanmasıdır. Bu, sadəcə "dəmirçi" sözü ilə eyniləşdirilməyəcək qədər spesifik bir peşədir. Çünki dəmirçi daha geniş bir anlayış olub, müxtəlif metallarla işləyir, tənəkəçi isə əsasən tənəkə ilə məşğul olur. Tənəkənin nazik və çevik olması səbəbindən tənəkəçinin xüsusi bacarıq və alətlərə ehtiyacı vardır. O, tənəkəni kəsmək, bükmek, lehimləmək, qaynaqlamaq kimi texnikaları mükəmməl bilməlidir.
Tarixən tənəkəçilər kənd yerlərində və şəhərlərdə geniş yayılmış, əhalinin müxtəlif ehtiyaclarını ödəmişlər. Onlar soba boruları, yağdanlar, qablar, qutular, hətta suvarma qurğuları kimi əşyalar hazırlayırdılar. Müasir dövrdə tənəkəçilik peşəsi bir qədər kölgədə qalsa da, bəzi sənətkarlar hələ də ənənəvi üsullarla tənəkədən müxtəlif məmulatlar hazırlayır və bu sənəti yaşadırlar.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "tənəkəçi" sözü "tənəkə" kökündən və "-çi" şəkilçisindən əmələ gəlmişdir. "-çi" şəkilçisi "kimsə" mənasını ifadə edərək, "tənəkə ilə işləyən kimsə" mənasını yaradır. Beləliklə, sözün strukturu da onun mənasını aydın şəkildə göstərir.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Kənddə yaşayan qoca tənəkəçi hələ də əl işləri ilə məşğuldur.
- Qədim tənəkəçilik sənəti unudulmamalıdır.
- Bacarıqlı tənəkəçi tənəkədən gözəl bir lampa düzəltdi.
- O, peşəkar bir tənəkəçi idi və tənəkə əşyalarının düzəldilməsində mahir idi.