izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Təzəbəy sözü Azərbaycan dilində, əsasən şifahi nitqdə işlənən, "yenicə evlənmiş, təzəcə ailə qurmuş oğlan" mənasını bildirən bir termindir. Bu sözün leksik mənası, "təzə" və "bəy" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. "Təzə" sözü "yeni, gənc, yeni başlamış" mənalarını ifadə edir, "bəy" isə "evlənmiş kişi, gənc kişi, ərin şərəf və hörmət ifadə edən müraciət forması" mənalarını daşıyır. Beləliklə, "təzəbəy" sözünün mənası, "evliliyinin ilk günlərini yaşayan, yeni evlənmiş kişi" kimi daha dəqiq şəkildə izah edilə bilər. Sözün etimologiyasına əsasən, bu terminin əsas vurğu evliliyinin yeniliyinə yönəlib.

Sözün işlənmə sahəsinə gəldikdə, "təzəbəy" əsasən qeyri-rəsmi, aidiyyəti olanlar arasında işlənən bir sözdür. Rəsmi yazı və danışıqlarda, daha neytral və ümumi ifadələr ("yeni evlənmiş kişi", "gənc əri") üstünlük təşkil edir. Məsələn, "Qonşuların təzəbəyi dünən toy etmişdi" cümləsində sözün qeyri-rəsmi, dostluq, yaxınlıq əsaslı bir kontekstdə işləndiyi aydın görünür. Daha rəsmi bir mətn olarsa, bu ifadə "Qonşuların yeni evlənmiş oğlu dünən toy etmişdi" kimi dəyişdirilər.

Ümumiyyətlə, "təzəbəy" sözü, Azərbaycan dilinin zəngin leksik ehtiyatını nümayiş etdirən, şifahi nitqdə həyatın canlılığını əks etdirən bir termindir. Onun işlənmə tezliyi və kontekstinə görə, ədəbi dilin sərhədlərindən kənarda, daha çox ünsiyyət dilinin tərkib hissəsi olduğunu söyləmək olar. Lakin bu, onun dilin bir hissəsi olmadığını göstərmir; əksinə, Azərbaycan dilinin canlılığını və dinamikliyini sübut edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz