izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Toplaşdırmaq felinin Azərbaycan dilindəki mənası, sadəcə "yığışdırmaq, bir yerə yığmaq"dan daha geniş və çoxşaxəlidir. Əsas mənası əşya və ya varlıqların müxtəlif yerlərdən toplanaraq bir yerə yığılmasıdır. Lakin bu prosesin mahiyyəti, həm də toplananların növü və məqsədindən asılı olaraq müxtəlif kontekstlərdə fərqli nüanslar əldə edir.

Məsələn, "uşaqlar oyuncaqlarını toplaşdırdılar" cümləsində toplaşdırmaq, sadə bir yığışdırma hərəkətini ifadə edir. Burada məqsəd oyuncaqları səpələnmiş vəziyyətdən düzəltmək, qaydaya salmaqdır. Ancaq "kütlə toplaşdırmaq" ifadəsində toplaşdırmaq, insanları bir yerə yığmaq, bir məqsəd ətrafında birləşdirmək mənasını daşıyır. Bu halda proses daha çox təşkilatçılıq və rəhbərlik tələb edir.

Etimoloji baxımdan "toplaşdırmaq" sözü "toplamaq" felindən törəmişdir. "Toplamaq" öz növbəsində, köhnə türk dillərindən gələn və "bir yerə yığmaq, cəmləmək" mənasını verən köklərdən əmələ gəlmişdir. Bu səbəbdən "toplaşdırmaq" feli yalnız fiziki əşyalar üçün deyil, mənəvi və ya abstrakt anlayışlar üçün də istifadə oluna bilər. Məsələn, "fikirlərini toplaşdırmaq", "məlumatları toplaşdırmaq" ifadələrində "toplaşdırmaq" fikirləri, məlumatları sistemli şəkildə bir araya gətirmək, təhlil etmək mənasını verir.

Beləliklə, "toplaşdırmaq" sözünün mənasını tam əhatə etmək üçün, yalnız "yığışdırmaq, bir yerə yığmaq" deyil, həm də toplananların növü, miqdarı, toplama üsulu və əsas məqsədini nəzərə almaq lazımdır. Sözün istifadə edildiyi kontekstdən asılı olaraq, "cəmləmək", "yığmaq", "bir araya gətirmək", "təşkil etmək", "sistemə salmaq" kimi sinonimlərdən də istifadə edilə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz