Tovuz (ər. طاووس ṭāwūs) – zoologiya terminidir. Cənubi Asiyanın tropik və subtropik bölgələrində yaşayan, Phasianidae fəsiləsinə aid, görkəmli, iri ölçülü bir quş növüdür. Adının ərəb mənşəli olması onun qədim dövrlərdən bəri bu bölgələrdə tanınmasını göstərir. "Tovuz" sözünün etimologiyası ərəb dilindəki "ṭāwūs" (طاووس) sözündən götürülmüşdür. Bu söz, "Pavo" cinsinə aid quşları, xüsusilə də Hindistan tovuzunu (Pavo cristatus) ifadə edir.
Tovuz quşlarının ən seçilən xüsusiyyəti, erkəklərinin parlaq, rəngarəng və gözəl bəzəkli tükləridir. Bu tüklər, xüsusilə quyruq hissəsində, iri və yarımdairə formasında bir yelpaze kimi açılır. Dişilərin tükləri isə daha sadə və az rəngarəng olur. Tovuzların iri, möhtəşəm quyruğu, həmçinin əsasən çiftleşmə mövsümündə dişiləri cəlb etmək üçün istifadə olunan bir ekran kimi fəaliyyət göstərir. Bu gözəl görünüşünə əlavə olaraq, tovuzlar səs çıxarma qabiliyyətinə də malikdirlər, lakin onların səsi çox xoş deyil.
Tovuzlar müxtəlif cümlələrdə metaforik mənada da istifadə oluna bilər. Məsələn, "tovuz kimi gözəl" deyimi birinin gözəlliyini vurğulamaq üçün işlədilir. Bundan əlavə, tovuzun möhtəşəm görünüşü onun qüvvət, gözəllik və zənginlik kimi simvolik mənalar daşımasına səbəb olur. Ədəbiyyatda, incəsənətdə və hətta gündəlik danışıqda tovuz əzəmət və cəlbediciliyin simvolu kimi təsvir olunur.
Qısaca desək, "tovuz" sözü sadəcə bir quş növünü deyil, həm də gözəllik, cəlbedicilik və əzəmət kimi məfhumları ifadə edən, zəngin mədəni və simvolik yükü olan bir termindir.