Törədilmə sözü, "törədilmək" fellindən törəmiş bir isimdir. Lüğətlərdə sadəcə feildən törəmə kimi göstərilməsi onun mənasını tam əhatə etmir. Daha dəqiq izah üçün sözün etimologiyasına, istifadə sahələrinə və kontekstlərə nəzər salmaq lazımdır.
Etimalogiyasına əsasən, "törədilmək" fəaliyyətin bir nəticəsini, bir şeyin əmələ gəlməsini, yaradılmasını, formalaşmasını ifadə edir. Bu, təbii yolla baş verə bilər (məs., bir bitkinin törədilməsi) və ya süni, məqsədyönlü bir prosesin nəticəsi ola bilər (məs., bir əsərin, bir nəzəriyyənin törədilməsi).
Ona görə də "törədilmə" sözünün mənası genişdir və kontekstdən asılı olaraq fərqli mənalar kəsb edə bilər:
1. Yaranma, əmələ gəlmə: Bu mənada "törədilmə" bir şeyin mövcudluğa gəlməsini, başlanğıcını ifadə edir. Məsələn: "Dünyanın törədilməsi haqqında müxtəlif nəzəriyyələr mövcuddur". Burada "törədilmə" yaradılış, əmələ gəlmə mənasında işlənmişdir.
2. İstehsal, hazırlama: Bu mənada "törədilmə" bir şeyin istehsal olunması, hazırlanması prosesini bildirir. Məsələn: "Bu məhsulun törədilməsi üçün xüsusi texnologiyalar tətbiq olunur". Burada "törədilmə" istehsal prosesini ifadə edir.
3. İnkişaf etdirmə, formalaşdırma: "Törədilmə" sözü bir şeyin inkişaf etdirilməsini, formalaşdırılmasını da bildirə bilər. Məsələn: "Yeni bir nəzəriyyənin törədilməsi uzun illər tədqiqat tələb edir". Burada "törədilmə" fikrin inkişafı, nəzəriyyənin formalaşması mənasındadır.
4. Mənşəyi, kökü: Bəzi hallarda "törədilmə" bir şeyin mənşəyini, kökünü bildirmək üçün də işlənə bilər. Məsələn: "Bu sözün törədilməsi qədim türk dillərinə gedib çıxır". Burada "törədilmə" sözün etimologiyasını göstərir.
Beləliklə, "törədilmə" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, ümumi olaraq bir şeyin yaranma, əmələ gəlmə, istehsal olunma, inkişaf etdirilmə və ya mənşəyini bildirən bir isimdir. Sadəcə "törədilmək" feildən törəmə kimi təqdim etmək onun zəngin leksik mənasını tam əks etdirmir.